‘Elektrikli scooter yasaklandı mı?’, ‘Elektrikli scooterlar kaldırılacak mı?’, ‘e-Scooter inançlı mi?’, ‘Türkiye’de kaç kişi e-scooter kullanıyor?’ sorularının karşılıkları internette araştırılıyor. ‘Martı’ firmasıyla birlikte yeni firmaların da piyasaya girmesiyle, sokakta elektrikli scooter kullananların sayısında artış yaşanıyor. Taksicilerin e-scooter firmalarından şikayetçi olmalarının akabinde, “Mutlaka bir düzenleme gelecek. Sonuçta yolcu taşıyorlar. ‘Ben vergi veriyorum’ demekle olmuyor. İşin içine yolcu nakliyeciliği girdiğinde, trafiğe çıkma girdiğinde düzenleme kural oluyor” diyen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, scooterlarla ilgili düzenlemenin yolda olduğunu dile getirmişti. İşte yeni düzenlemenin ayrıntıları…
ELEKTRİKLİ SCOOTERLAR YASAKLANACAK MI?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ve elektrikli scooter bölümündeki öbür iştirakçilerle birlikte ‘Mikro Hareketlilik Odak Küme Toplantısı’ düzenledi. Toplantıda elektrikli araçların Türkiye’deki yaygınlığından dolayı ulaşımdaki önemi vurgulandı. Ayrıyeten bakanlık, e-scooterlar ile alakalı yapılması planlanan düzenlemelerden de bahsetti.
Bu bağlamda ilk olarak, faaliyet müsaadesi almak için müracaatta bulunan e-scooter firmalarının, mobil uygulamasının olması ve sunucularının da Türkiye’de olması isteniyor. Ayrıyeten şu anda dünya genelinde kullanılmakta olan 4.6 milyon adet e-scooter sayısının, 2024 yılına kadar 6 katına çıkabileceğinin de söz edildiği bu toplantıda, mikro hareketlilik araçlarının çevreciliğinden de bahsediliyor. Buna göre araçların, dünya çapında gerçekleşen yıllık bazda 1.7 milyar ton karbon salınımını azaltacağı söyleniyor.
ELEKTRİKLİ SCOOTER YÖNETMELİĞİNİN AYRINTILARI
Mikro Hareketlilik Odak Küme Toplantısı’nda konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu’nun açıklamalarına göre, şu an ülkemizin nüfusunun yüzde 92’sinden fazlası kentlerde ve ilçe merkezlerinde yaşıyor ve dolayısıyla e-scooterlar, bu açıdan ulaşımda kendine büyük bir yer ediniyor. Ayrıyeten araç ve şirketlerin şu anda lisanslarının olmamasının önemli bir engel oluşturduğunu da söz eden Bakan Karaismailoğlu, bu engellerin aşılması noktasında kamu ve özel kesimin iş birliği içinde olmasının öneminin altını çizdi.
İşte tüm bu iş birliklerini sağlamak ve sıkıntıları çözmek için bölümde belli standartlar oluşturulacağını söyleyen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, “Vatandaşlarımızın hem güvenliğini hem de en iyi standartlarda hizmet almasını sağlıyoruz” diye konuştu.
Toplantıda Bakan Adil Karaismailoğlu, yaş sınırı, güvenlik araçlarının kullanılması ve sürat sınırı dahil olmak üzere e-scooterların ulaşımdaki yerine dair ilk düzenlemelerden bahsetti. Buna göre, kentler ortası yollar ve azami sürat sınırı 50 km/saat üzerinde olan kara yollarında e-scooterların kullanılmaması isteniyor.
SCOOTER’I TIPKI ANDA YALNIZCA 1 KİŞİ KULLANABİLECEK
Öbür düzenlemeler ise şu şekilde:
* e-Scooterda yalnızca ferdî eşyalar taşınacak
* Yayaları, engellileri ve yaşlıları sıkıntı duruma sokmayacak şekilde kullanılacak
* Kask, dizlik, reflektör ve ceket üzere güvenlik ekipmanlarının kullanılması istenecek
* Firmalar, davet merkezi yahut mobil uygulama üzerinden kullanıcıya dayanak sağlayacak
* Görüntü kirliliğine sebep olmayacak şekilde kullanılması gerekecek
Bunlara ek olarak eelektrikli scooterların her kentte toplu taşıma araçlarıyla uyumlu bir şekilde kullanılması yönünde de planlamalar yapılması, yönetmeliğin öngördüğü düzenlemeler ortasında yer alıyor. Bir öbür önemli husus ise yerlilik. Bu noktada Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, e-scooter’larda kullanılacak donanım ve yazılımların büsbütün yerli olmasını teşvik edecek. Ayrıyeten yerli eser kullanan firmalara da kolaylık sağlanacak.
TÜRKİYE’DE 3 MİLYON KİŞİ ELEKTRİKLİ SCOOTER KULLANIYOR
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu’nun açıklamalarına göre, şu anda Türkiye’de 35 bin adet e-scooter kullanan 3 milyonu aşkın kişi var. Üstelik e-scooterlar, koronavirüs (corona virüsü) salgın hastalığı nedeniyle insanların alternatif ulaşım aracı arayışına girmesinden dolayı trafikte büyük bir ivmeyle yaygınlaşmaya devam ediyor. Bu duruma dikkat çeken Bakan Karaismailoğlu da içinde bulunduğumuz dönemin koşulları yeterince yenilikçi adımlarla çalışmalarına sürat verdiklerini söz etti.
Temelinde düzenlemelerin tek nedeni, e-scooterların salgın hastalık döneminde yaygınlaşması değil. e-Scooter’lar, gürültüsüz olmaları ve karbon emisyonu bakımından da son derece çevre dostu olduğu için benimseniyor. Konuşmasında bu konuya da dikkat çeken Bakan Karaismailoğlu, mikro hareketlilik araçlarının yaygınlaşmasına yardımcı olmak ve seyahatin belirli standartlar çerçevesinde inançlı bir şekilde yapılması hedefiyle ilk çalışmalara başladıklarını söyledi.
İlgili çalışmalarda dikkat edilecek önemli konu, e-scooterların kent içinde yol güvenliğine etkileri ve altyapısal birtakım şartların belirlenmesi noktasında olacak. Bakan Karaismailoğlu, bu bahis üzerinde bilhassa durduklarını belirterek, ortaya koydukları vizyonun, yol kapasitelerinin verimli kullanılması, çevreye verilecek potansiyel ziyanların azaltılması ve trafik güvenliğini artırma noktasında olduğunu kaydetti.
ELEKTRİKLİ SCOOTERLAR INANÇLI Mİ?
Dünyanın pek çok yerinde görülen bu uygulama İstanbul üzere trafiği muazzam olan bir kentte vatandaşların hayatını kolaylaştırmayı hedefliyor.
Cep telefonuna yüklenen bir uygulama ile kullanıcılar civarlarındaki scooterları görebiliyor. Görülen scooter’lardan en yakın olan seçilerek QR (kare) kod okutmasıyla birlikte scooter etkin hale getiriliyor.
İSTANBUL’DA SÜRAT EN FAZLA 18 KİLOMETRE SÜRAT
Seyahat sona erdikten sonra yeniden QR kod ile vasıtanın üzerindeki kilit etkin edilerek uygun bir yere bağlanıyor. İstanbul’da etkin olan Martı isimli scooterların en fazla 18 kilometre sürat yaptığı belirtiliyor.
Scooter kent ulaşımına bir alternatif oluşturur mu bilinmez lakin bu aygıtlar içinde trafikte birtakım kurallar getirilmesi gerekiyor.
Örneğin yurt dışındaki emsallerinde scooterlara birer plaka veriliyor. Böylelikle trafik kurallarını ihlal eden bir aygıtın plakasını vatandaş bilebiliyor.
BİRÇOK ÜLKEDE YASAL STATÜSÜ YOK
Türkiye’de elektrikli scooterların nasıl hareket edebileceği konusunda tam olarak bir yasal mevzuat yok. Aslına bakarsanız birçok ülkede de yasal statüleri bulunmuyor yahut zamanla oluşuyor. Dünyada elektrikli scooterın büyük üreticilerinden Bird Los Angeles’ta uzun süren bir çabanın akabinde yasal statüsünü alabilmişti. Kanada’nın pek çok eyaleti elektrikli scooterları yasakladı.
Taşıtın yalnızca özel mülklerde kullanılabileceğine karar getirildi. New York Queens ve Bronx bölgelerinde elektrikli scooter’ların kullanımını yasal hale getirmeye hazırlanırken metrekareye milyonlarca insan düşen Manhattan Adası’nda elektrikli scooter’ların kullanılması yasak.
Bu yılın mayıs ayında Almanya’da elektrikli scooterların kullanılması maddeleşti. Bütün elektrikli scooterlar Almanya Ulaştırma Bakanlığı tarafından kayıt altına alınıyor ve hepsine birer plaka veriliyor. Scooter’ların dar kaldırımlarda yol alması yasaklandı. Aygıtın azamî 20 kilometre sürat yapabilmesine karar verilirken şoförün en az 14 yaşında olması gerekecek.
