Canlı yayının izleyiciler için en tanınan işlevlerinden biri, yayın sırasında manzaralı ve iletili etkileşime imkan sağlaması. Bu özellik sayesinde izleyici, sorularına anında cevap alabiliyor. Başkaca eserler hakkında daha kapsamlı haber sahibi olabiliyor. Canlı yayınlarda müşterilerin ilgisini daha fazla çekmek isteyen markalar moda şovları ve güzellik tavsiyeleri yayınlıyor. Velev besin eserleri satışları için çiftçilerle içerik iş birliği yapıyor. Sanal ve arttırılmış gerçeklik imkanları ise her açıdan eserlerin incelemesine müsaade veren sürükleyici bir 3D alışveriş deneyimi sunuyor.
Çinin ünlü e- ticaret sitesi Taobao’da en âlâ hasılat yapan markalar yılda 200 -300’den fazla canlı yayın yapıyor ve bu canlı yayınlar 6-7 saat kadar sürebiliyor. Taobao, 2021’de canlı yayınların 500 milyondan fazla satış sağlayabileceğini öne sürüyor. Şirket, canlı yayınların moda, aksesuar, kozmetik üzere büyük dalların haricinde, besin ürünleri satışında da iyi performans gösterdiğini belirtiyor.
Canlı yayınların Batı’daki karşılığı
Batı ülkelerinde ise canlı yayınlar yüklü olarak Twitch, YouTube ve Instagram üzerinden yürütülüyor. Amazon dahil pek çok e-ticaret kuruluşu bu cihette adımlar atsa da canlı yayın satışları, Batı’da Asya’da benimsendiği kadar süratli bir yükseliş göstermiyor. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın geçen hafta yaptığı açıklamaya nazaran, Türkiye’de ilk 5 aylık periyotta, e-ticaret hacmi, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 48 artışla 63,3 milyar lira olarak gerçekleşti. Yapılan kartlı süreçlere dayanan donelere nazaran en fazla artış gösteren kollar, yüzde 75 ile beyaz eşya ve konut aletleri, yüzde 43 artışla giysi, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 53 artışla elektronik bölümü, yüzde 95 artışla yazılım kolu, yüzde 400’ü geçen bir artışla besin eserleri oldu.
Öte yandan tüm bu ani yükseliş tüketici şikâyetlerini de beraberinde getiriyor. Çin Reklamcılık Birliği (CAA), geçen hafta, canlı yayın alışveriş kanalları için yeni tanıtım kuralları yayınladı. 1 Temmuz’dan itibaren yürürlüğe girecek kurallar, canlı yayın yapanların maddelere uymasını ve eserler hakkında iletilen haberlerin sahih olmasını hükmediyor. Tüketicileri, eser ve hizmetler hakkında aldatan yahut yanlış yönlendiren tabirler yasaklanıyor. Türkiye’de de yanıltıcı reklamlara müsaade verilmiyor. Şikâyet ve müdahale süreci canlı yayın kadar süratli olamasa da mahsusen halk sıhhatini riske atan eserler konusunda yetkililer epeyce hassas davranıyor.
Bu hususta global otoriteler ve markaların genel görüşü ise canlı yayınların devam edeceği fakat bu yayınların nitelikli yayın yapan, muteber medya kuruluşları üzerinden olacağı cephesinde. Yakın gelecekte markaların kişisel olarak her bir fenomeni finanse edemeyeceği, aralarındaki yarışmanın yanlış adımlara sebep olabileceği böylelikle bu modanın da çok uzun sürmeyeceği öngörülüyor.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73
