Memleketler arası şirketler, COVID -19 salgını öncesi üretimde Çin’e olan bağımlılıklarını tekrar gözden geçirmeye başlarken, mütehassıslar, şirketlerin salgınla bu bağımlılıklarını azaltmanın çok daha mümkün olduğunu, bunun Türkiye için de değerli bir fırsat oluşturduğunu belirtiyor.
Global sağlık buhranında; ilaç, sağlık, dokumacılık, tarım ve güç üzere birçok dal, Çin’de üretimdeki aksamalar ve milletlerarası lojistikte yaşanan dertler nedeniyle ağırlık altında kaldı.
Çeşitli dallarda üretim yapan şirketler, salgın öncesi devirde üretimlerini gözden geçirmeye başlarken, “tedarik zincirini tekrar yapılandırma” tasavvurlarına “milliyetçi” bir yaklaşımı da ekledi. Devletler, özellikle ilaç dalında daha milliyetçi bir yaklaşım izlemeye başladı.
Tedarik zincirini çeşitlendirmek isteyenler üretim yanlarını taşıyor
Eksperler, COVID-19 salgınının sebep olduğu buhranın, Türkiye’nin global tedarik zincirinde kendini yine konumlandırmada büyük bir fırsat sunduğunu vurgulayarak, Türk lirasının dolar ve avroya karşı kıymet kaybetmesi, Avrupa ve ABD’ye nazaran düşük kalan emekçi maliyetleri, başta Avrupa piyasaları olmak üzere çok büyük pazarlara coğrafi yakınlığı, genç nüfusu, kaliteli iş gücü ve Gümrük Birliği anlaşmasının Türkiye’nin durumunu güçlendirebileceğine işaret ediyor.
Daha çeşitli bir tedarik zincirine sahip olmak isteyen şirketlerin, üretimlerini Türkiye, Vietnam, Bangladeş ve Brezilya’ya taşımaya başladığı tabir ediliyor.
COVID -19 salgını, karmaşık global tedarik zincirlerinin güvenlik açıklarını ortaya çıkarırken, Çin’in ana üretim sahalarındaki hakimiyeti ve salgın nedeniyle ülkedeki ekonomik faaliyetin durdurulmasının tesirinin asrî tedarik zincirlerindeki sorunu daha da gün yüzüne çıkardığı kaydediliyor.
Türkiye, Vietnam, Meksika ve Hindistan’ın değişimden faydalanması bekleniyor
Memleketler arası firmaların, gelecekte yalnızca Çin’e güvenmek tarafına tedarik zincirlerini çeşitlendireceğine işaret ediliyor. Türkiye, Vietnam, Meksika ve Hindistan üzere üretim merkezlerinin de bu değişimden faydalanması bekleniyor.
Birtakım şirketlerin üretimlerinin ana merkezlerini taşıyacağı tabir edilirken, bu eğilimin ucuz hale gelen otomasyonla artacağına ve dijitalleşmenin tedarik zincirinde yeni modelleri destekleyeceğine dikkati çekiliyor.
Tedarik zincirleri için yeni bir modele geçişin global ticaretteki bürokratik süreçleri hızlandıracağı belirtiliyor. Yapay zeka ve nesnelerin interneti üzere teknolojilerle tedarik zincirlerindeki alıcı şirketlerin aksama ile karşılaştıklarında süratle alternatif sağlayıcılara geçebileceklerine işaret ediliyor.
Salgının yol açtığı bunalımın eski süreçlere dayanan bir sistemi sıfırlamak için bir fırsat olduğu vurgulanıyor.
Ticaret anlaşmalarının yine müzakeresi için fırsat
Merkezi Brüksel’de bulunan mülahaza kuruluşu Bruegel’in kıdemli kompetanı Alicia Garcia Herrero, AA muhabirine yaptığı açıklamada, paha zincirinin yine konumlandırılmasında Türkiye’nin değerli bir yarar sağlayacağını söz etti.
Türkiye’nin sağlayacağı yararın Avrupa tek pazarını hedefleyen üretim için beğenilen olduğunu vurgulayan Herrero, “Tedarik zincirinin tekrar konumlanması, Türkiye’ye AB ile ikili ticaret anlaşmalarının tekrar müzakere edilmesi için de bir fırsat sunuyor.” dedi.
Herrero, AB’nin elektronik konusunda Çin’e çok bağımlı olduğunu hatırlatarak, arabalar haricinde, Türkiye’nin elektronik yerinde Avrupa’nın tedarik zincirinde yanını genişletebileceğini söyledi.
COVID -19 salgınından sonra tıbbi ekipman üretiminin Avrupalılar tarafından çok stratejik olarak algılanabileceğine işaret eden Herrero, Gümrük Birliği anlaşmasının Türkiye’nin durumunu güçlendirebileceğini vurguladı.
Kaynak: AA
