Van’ın Gürpınar ilçesindeki Çavuştepe Kalesi’ndeki hafriyatlarda bir çocuk iskeletinin pazu kısmında ejder başlı iki bilezik ile boyun kısmında takılar bulundu.
2017 yılında Çavuştepe Kalesi’nde, üç yıl önce hafriyat ve tamir çalışmaları sırasında ortaya çıkarılan 2 bin 750 yıllık nekropolde, Urartularda aristokratlarının gömüldüğü değerlendirilen alanda bulunan çocuk iskeletinin pazu kısmında ejder başlı iki bilezik ile boyun kısmında takılar bulundu. Hususla ilgili açıklamalarda bulunan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, Çavuştepe Kalesi’nde bulunan mezarlarda iki çeşit gömü geleneğinin olduğunu tabir ederek, “Bir tanesi inhumasyon, bir tanesi kremasyon. İnhumasyon; cesedin öldüğü formuyla toprağa gömülmesi, ikincisi ise cesedin yakılarak bir çömleğin içerisine bırakılarak gömülme biçimidir. Bunun yanında 4 cins mimari ile karşılaşıyoruz. Bir tanesi kolay gömü mezar, ikincisi cesedin yakılarak gömülmesi, üçüncüsü örme mezar, dördüncüsü ise sandık mezar. Bütün mimari geleneklerini, ölü gömme geleneklerini nekropol alanda bulma imkanına sahip oluyoruz. Bu bizim için çok önemlidir” dedi.
Urartu arkeolojisi bakımından çok önemli bir öbür özelliğinin ise buradaki kalede yaşayan kişilerin bir ortada gömülmüş olması olduğuna dikkat çeken Çavuşoğlu, “En son bulmuş olduğumuz bir çocuk iskeleti gömülmüş. Muhtemelen soylu bir ailenin bebeği ve bu bebek üzerinde de bilhassa pazu dediğimiz kısımlarda iki tane ejder başlıklı küçük bileziğin yer alması ve boyun kısmında kolyenin bulunması ki ortada büyük bir amulet dediğimiz kırmızı bir kumaştan bir amulet ve etrafında boncuklar yer alıyor. Bir öteki konu ölülerini çok önemli bir şekilde gömdükleri ile karşılaşıyoruz. Hem gömü formuyla hem de baş kısmının yanına küçük bir kase içerisine bırakılan yiyecek. Bilhassa bu yiyecek öteki dünyaya giderken ona azık olsun diye genelde yemek bırakma geleneği. Buradaki önemli konu; ilk kez bir çocuk iskeleti üzerinde pazu üzerinde bronz formunda de olsa bileziklerin ortaya çıkmasıdır” tabirlerini kullandı.
Ejder başlığın Urartu sanatı içerisinde çok yaygın bir şekilde kullanıldığını vurgulayan Çavuşoğlu, “Bu da esirgeyici bir özelliğidir. Ejder başının burada büyük bir manası olması gerekiyor. Bu da öteki dünyada ilişkili. Onu yolda yahut öteki dünyada müdafaası ile ilgili olduğunu düşünmekteyiz” diye konuştu.
