Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, Türkiye’den arka arda gelen Ayasofya ve Kariye müzelerinin mescide dönüştürülerek ibadete açılması kararlarını Sputnik’e kıymetlendirdi. Büyükelçi Yerhov, Rusya toplumu için önemli olanın bu yapılara erişebilmek olduğuna dikkat çekerek “Kariye’de İslam geleneklerine riayet edilebilmesi ve tıpkı zamanda turistlerin bu ihtişamı görme imkânını koruma etmek için hangi mühendislik tahlillerinin gerekeceğini tahayyül etmek sıkıntı. Lakin bu çeşit tahliller elbette bulunmalı” dedi.
yasofya için de Rusya’nın emsal beklentilerini aktaran Yerhov “Oradaki alışmalar sona erdiğinde turistlerin galerileri tekrar ziyaret edebileceği ve oralardaki Bizans mozaiklerini görebileceğine dair teminat veriyorlar. Verilen tüm bu kelamların yerine getirilmesini samimiyetle diliyoruz” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Kariye Müzesi’nin Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilmesi ve ibadete açılması kararı, Rusya’da nasıl tepkiler uyandırdı?
Türkiye topraklarındaki rastgele bir yapının nasıl kullanılacağı elbette Türk makamlarının yetkisi çerçevesinde. Bu Türkiye’nin kendi iç meselesi. Rusya toplumu için burada önemli olan ise turistlerimizin dünya kültürü ve Hristiyan medeniyeti için eşsiz olan bu yapıya erişebilmesi; Bizans dönemindeki çok bedelli iç dekorasyon ögelerini, orjinal haliyle korunmuş olan mozaik ve freskleri görebilme imkânlarının olması. Bununla birlikte yapı külliyen şaheserlerle donatılmış durumda, tavanları, kubbeleri, tonozları, kısmen duvarları bunlarla dolu. Emsalsiz nitelikte bu kadar fazla mozaik tasviri, dünyanın diğer hiçbir kilisesinde bir ortada bulamazsınız. Kariye’nin iç kısmını sahiden bu kadar eşsiz kılan da bu. İslam geleneklerine riayet edilebilmesi ve tıpkı zamanda turistlerin bu ihtişamı görme imkânını koruma etmek için hangi mühendislik tahlillerinin gerekeceğini tahayyül etmekse güç. Lakin bu cins tahliller elbette bulunmalı.
Ayasofya ile ilgili nasıl bir durum kelam konusu?
Türk yetkililerin UNESCO’nun tüm taleplerini dikkate almaya ve yapıyı turistler için erişilebilir tutmaya hazır ve açık olmasını pahalı buluyoruz. Tıpkı zamanda Rus basını da dahil olmak üzere Rusya’da, İstanbul’a giden turistlerin şu an Ayasofya’daki mozaikleri gerektiği şekilde göremediklerine dair tasalar giderek daha fazla dile getiriliyor. Büyükelçiliğimize vatandaşlarımız tarafından kapatıcı havluları kaldırma sisteminin ne zaman tam manasıyla çalışmaya başlayacağı, turistlerin apsis ve nartekste kapatılan tasvirleri görmek için ne zaman giriş yapabileceği, ikinci kattaki galerilerin ne zaman erişime açılacağı üzere sorular yöneltiliyor. Biz de bu soruları Türk makamlarına yöneltiyoruz. Onlar da bize Ayasofya’da şu anda planlanan yenileme çalışmaların gerçekleştiğini, çalışmalar sona erdiğinde turistlerin galerileri yine ziyaret edebileceği ve oralardaki Bizans mozaiklerini görebileceğine dair teminat veriyorlar. Verilen tüm bu kelamların yerine getirilmesini samimiyetle diliyoruz.
