Bursa’nın Nostaljik Lezzeti: Boza

Boza: Bursa’nın Sokaklarında Nostaljik Bir Lezzet
Sindirim sisteminden bağışıklığa, cilt ve saç sağlığına kadar birçok rahatsızlığa iyi gelen mayalı içecek boza, Bursa’nın Nilüfer ilçesinde Aytaç Çelikpençe tarafından sokak aralarında satılmaktadır. Kış aylarında soğuk gecelerin sessizliğini, uzaktan gelen “Bozacı” sesiyle bozan Çelikpençe, yıllardır Nilüfer’in çeşitli mahallelerine ulaşmaya çalışıyor.
Normalde bir kaynakçı olan ve 10 yıldır şehir içi nakliyede tır ve kamyon şoförlüğü yapan Çelikpençe, akşamları boza satarak aile bütçesine ek bir gelir sağlıyor. Osmanlı dönemi kıyafetlerinden yeleği ve başında fesi ile nostaljik bir atmosfer yaratan Çelikpençe, ilçede tek boza satıcısı olduğu için müşteri sıkıntısı yaşamıyor. Akşam saatlerinde 20-25 litre boza satarak evine dönüyor.
Aytaç Çelikpençe, 47 yaşında olduğunu belirterek, askerden döndükten sonra başladığı bozacılığı 25 yıldır sürdürdüğünü ifade etti. Haftada en az 5 akşam boza sattığını anlatan Çelikpençe, şöyle konuştu:
- “Yıldırım’da bir ağabeyimiz var. Babadan öğrendiğiyle boza yapıyor, bizim ustamız. Ondan alıyorum. Mısırdan yapıyor ve lezzeti hep aynı, babası nasıl yapıyorsa öyle devam ediyor. İlk başladığımda Yıldırım’da satıyordum, sonra Nilüfer’e geldim ve yıllardır bu bölgede hizmet veriyorum. Kardeşim de Osmangazi tarafında satıyor. İlçede birer kişiden 3 kişiyiz.”
Bozanın Düşüşü ve Yeniden Yükselişi
Çelikpençe, bozanın eskisi gibi sokak aralarında satılmadığını, günümüzde daha çok hazır ürünlere yönelim olduğunu dile getiriyor. “Düşünün, Nilüfer’de ben tekim. Osmangazi’de kardeşim tek. Müşterilerimiz, bozayı bilenler bizi tanıyor. Bozacı diye bağırdığımda pencerelere çıkarlar. Bazen de telefonumdan beni ararlar, evlere özel servis götürüyorum. Akşamları 20-25 litre satıyorum. Litresini 120 liradan veriyoruz. Beğeniliyor çünkü yıllardır aynı lezzet” dedi.
Markette satılan boza ürünlerinin genellikle bir raf ömrü ile tüketiciye sunulduğunu anlatan Çelikpençe, “Bizim ürünler katkısız ve tamamen doğal. 2-3 günde tüketilmesi gerekiyor, aksi halde bozulabilir. Zaten taze tüketimi daha iyi oluyor” ifadesini kullandı.
Çelikpençe, her yıl ekim ayında başladığı boza satışını mart sonunda sonlandırdığını belirterek, Nilüfer merkezde adım atmadığı mahalle ve sokak bulunmadığını kaydetti.
Bozanın Faydaları
Darı irmiği, şeker ve sudan yapılan boza, tatlı ve ekşiyi bir arada sunan karakteristik bir tada sahiptir. Osmanlı döneminde de tüketildiği bilinen boza, Türklerin uzun yıllardır severek içtiği içeceklerden biridir. Boza, buğday, arpa, yulaf, mısır, pirinç ve bulgur gibi tahıllardan da yapılabilmektedir.
Genellikle tarçın ve leblebi ile tüketilen bozanın, yapıldığı tahıllarla aynı içeriğe sahip olduğundan, kanser ve kalp hastalıklarına karşı koruyucu fenolik asit açısından zengin olduğu bilinmektedir. Ayrıca boza, demir, selenyum, magnezyum, B vitaminleri ve lif de içermektedir.
Cilt ve saç sağlığına, içerdiği aktif mayalarla ve laktik asitle sindirim sistemine iyi gelen boza, antioksidanlarca zengin olduğundan bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Öksürüğe ve soğuk algınlığına iyi geldiği bilinen boza, aynı zamanda anne sütünü artırma özelliğine de sahiptir.
– BURSA
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Yerel Gastronomi Ekonomi Sağlık Yerel Yaşam Bursa