Pandemi dönemi, toplumumuzda günden güne büyüyen eşitsizlikleri sert bir biçimde yüzümüze vurdu ve vurmaya da devam ediyor. Bilhassa kadın-erkek eşitsizliği dünyada olduğu kadar ülkemizde de öne çıkan bir mesele. Geçtiğimiz günlerde UN Women, pandemi döneminin kadın-erkek eşitsizliğine etkilerini gösteren bir rapor yayınladı. Raporda; iş hayatı, konut ömrü üzere alanlarda kadın ve erkekler için yaşanan değişimler üzerinde duruluyor.
“COVID-19 bir sağlık krizi olmasının ötesinde kadınlar ve erkekler için ekonomik ve toplumsal açıdan sonuçları da olan bir salgın.”Asya Varbanova, UN Women Türkiye Ülke Yöneticisi
BAYANLAR ARTIK SOSYOEKONOMİK OLARAK DAHA SAVUNMASIZ
Hem kadınlar hem erkekler için iş kaybı ve maddi tasalar anketin ortak olumsuz sonuçlarından. Lakin bu dönem içinde iş kaybı yaşayan kadınların, iş kaybı yaşayan erkeklerden fazla olması, aslında var olan fırsat eşitsizliğinin daha da derinleştiğini gösteriyor. Birçok işyerinde işten çıkarma yapılmasa bile çalışma müddetlerinde kısalma, meskenden çalışma ya da fiyatsız izine çıkarılma üzere değişikliklere gidildi. Fiyatsız müsaadeye çıkarılma ve konuttan çalışma oranları kadınlarda daha fazlayken çalışma müddetlerinde kısalma oranının ise erkeklerde daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Anketin en dikkat cazip sonuçlarından biri ise işini kaybeden patron sayılarında gözlemleniyor: İşini kaybeden kadın patron oranı %19 iken bu oran erkeklerde yalnızca %8,7!
“We have seen, in quite a number of countries, an increase in gender-based violence… women being beaten up at home.” @WHO Regional Director for Africa, Matshidiso Moeti, shares her concerns about the impact of #COVID19 on women’s lives. Listen to the latest episode of Awake At Night, our #UnitedNations podcast with @MelissaFleming, for more. ???? Subscribe wherever you get your podcasts.
United Nations (@unitednations)’in paylaştığı bir gönderi ( 2 Ağu, 2020, 6:09ös PDT)
Mesken içi yaşama bakıldığında ise kadın ve erkeklere yüklenmiş klasik roller kendini daha çok muhakkak ediyor. Kadınlar, meskende vakitlerinin birçoklarını paklık ve yemek yapmaya ayırdıklarını belirtiyor. Erkeklerin konuta en çok katkıda bulundukları alanlardan biri ise market alışverişi. Bunun yanında kadın iştirakçilerin üçte ikisinin eşlerinin mesken içi tertibe katkı sağlama oranın arttığını bildirmesi de anketin umut vadeden sonuçları ortasında.
DÜNYA GENELİNDE DE SONUÇLAR FARKLI DEĞİL
Ünlü bir danışmanlık ve kontrol firması olan McKinsey de bu bahis hakkında dünya çapında bir araştırma yayınladı. Sonuçlar dünya genelinde de pek farklı değil. Global istihdamın %39unu kadınların oluşturmasına karşın bu süreçte iş kaybı yaşayanların %54’ü kadınlar. Yani pandeminin kadınların iş hayatına tesiri erkeklere oranla bir oldukça fazla. Kadınların iş kaybı yaşama riskinin erkeklerden %19 fazla olması da bunu dayanaklar nitelikte. Bu durumun temel nedeni ise kadınların büyük bir kısmının Covid-19’dan olumsuz etkilenen kesimlerde çalışması.
MGI (McKinsey Küresel Institute) tabloyu şöyle özetliyor: Kadınların iş hayatındaki yerinin kötüleşmesi cinsiyet eşitsizliğinin büyümesinin yanında küresel ekonomiyi de zedeliyor. Ayrıyeten, iş hayatındaki cinsiyet eşitsizliği ile toplumsal hayattaki cinsiyet eşitsizliği ortasında güçlü bir bağ bulunuyor. İkincisini azaltmanın yolu da öncelikle ilkine müdahale etmekten geçiyor.
You can take action, starting with improving the community around you. It’s not just about the present, but also the future.
UN Women (@unwomen)’in paylaştığı bir gönderi (21 Tem, 2020, 11:05ös PDT)
Tüm bu veriler ele alındığında pandemi döneminin kadınların iş dünyasındaki yerini olumsuz yönde etkilediği çok açık. Kadın istihdamına gerekli önemin verilmemesi, bir açıdan kadınları meskene mahkûm etmek manasına gelebilir. Ki bu da kimi işlerin hala “kadın işi” olarak algılanmasının önüne geçmeyi epeyce zorlaştıracaktır. Pandemi sonrası ömrün iyileştirilmesinde kadınların iş hayatındaki rolünün önemi kesinlikle göz önünde bulundurulmalı ve bu yönde adımlar atılmalı. Ve unutmamak gerek ki bu yolda tahminen de en büyük değişim bizlerle başlıyor.
