Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi ve İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Marazları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Tedrisat Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk, soruları yanıtladı.
“GRİP SALGINI BAŞLAMADAN VAKALARI AZALTMAMIZ GEREKİYOR”
Kasım ayından itibaren mevsimsel grip devrine girileceğini belirten Prof. Dr. Öztürk, iki illetin bir arada görülmesinin sağlık sistemini çok olumsuz etkileyeceğini kaydetti.
Covid-19’dan korunmanın bu açıdan da çok önemli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Recep Öztürk, “Yaşlılar ve kronik marazı olanlarda grip de ölümcül olabiliyor. Covid vakalarını o zamana kadar mealli halde azaltmalıyız ki, sağlık sistemimiz hastalarımıza bugün olduğu üzere nitelikli ve yığılma olmadan kaliteli bir hizmet verebilsin. İkisi de birbirine benzeyen öldürücü iki hastalık. Astımlılar var, teneffüs yolu rahatsızlığı olanlar var, bunların illetleri Kasım sonu alevlenmeye başlıyor ve Aralık-Ocak-Şubat-Mart ve Nisan periyotlarında bu tip hastaların hastaneye müracaatlarında ağır bir artış yaşanıyor. Sağlık sistemi bunlara nitelikli bir hizmet verebilecek kapasitede lakin bunun üzerine Covid de eklenirse, o zaman bugüne kadar görmediğimiz yığılmalar, Batı ülkelerinden şahit olduğumuz hastaların hastane koridorlarında yatmak zorunda kaldığı sahneler, ağır bakım imkanlarının zayıf hale gelmesi üzere riskler bizim için de tasdikli olur. Sağlık çalışanı de fedakârca aylardır çalışıyor, konutlarına aylarca gitmeyenler var. Maske kullanmamayı bir özgürlükler ortamı olarak göremeyiz o nedenle. Hastalanmayarak ve gayrısına marazı bulaştırmayarak vatandaşlık hizmetimizi yapmamız gerekiyor. Aksi taktirde en gelişmiş ülkelerin sağlık sistemleri bile bu yükü kaldıramaz. Erişkin aşılama da bu hususta çok çok önemli. Bu yığılmaları önlemek açısından Pnömokok aşılarını olmalı risk kümesi kimseler. Onun mevsimi yok. Ekimin ilk haftalarında da grip aşılarını yaptırmalılar” diye konuştu.
“SINAVLARI ERTELEMEK COVID-19 AÇISINDAN RİSKLERİ AZALTMAYACAK”
ÖSYM’nin yayımladığı takvime nazaran, 2020 Üniversite Kurumlarına Giriş Sınavları (YKS), 27-28 Haziran’da gerçekleştirilecek. Yaklaşık 2,5 milyon kişinin gireceği YKS ile ilgili de açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Recep Öztürk, zatî korunma ve hijyen kurallarına riayet edildiği sürece Covid-19 açısından ekstra bir risk bulunmadığını açıkladı. Öztürk, “Sınavların ertelenmesi talepleri konuşuldu. Hayatın pekçok sahasında yeni olağana geçilen bugünlerde eğitimde de bu geçişin yapılmasının önünde bir handikap yok. Sınavları ertelemek Covid-19 açısından riskleri azaltmayacak. Riski azaltacak olan şey, ferdî önlemler ve maske-mesafe kurallarına uymaktan geçiyor” dedi.
“ERTELEDİĞİNİZDE COVID TABLOSUNUN DAHA GÜZEL OLACAĞININ GARANTİSİ YOK”
Devlet tarafından tüm önlemlerin en üst seviyede alındığını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, şöyle devam etti: “Temmuz ya da Ağustos’ta Covid-19 açısından çok daha güzel bir konumda olma garantimiz yok. Dünyada da bu türlü. Son günlerde en yüksek vaka sayılarına ulaştı pekçok ülke. Vaka sayısından bizim çok gerimizde olan ülkeler, önümüze geçti şu an. Sınava giriş kuralları Bilim Heyeti ve Halk Sıhhati üyelerimiz tarafından net olarak belirlendi. Devlet diyor ki, sende bir hastalık belirtisi varsa bunu bana bildirirsen yahut ben tespit edersem, bu çocuklarımızın sınava girmesine de pürüz olmam fakat onları farklı bir yerde sınava alırım. Sınıfa maskeli giren her öğrenci arasında bir en az 2 metrelik arayı temin etme garantisini veriyor. Sınav binası kapılarında görüyoruz, yığılmalar oluyor. Bunların önüne geçmek talebelerimiz ve ailelerimizin elinde. Şu anda sınava girecekler lise çağındaki evlatlarımız, her biri yetişkin sayılır artık. Sağlık Bakanımız da münhasıran ricada bulundu, sınav ortamlarında bir yığılma olmaması için. Sınıflarda da şahsî kurallara makul davranılırsa riski sıfıra yaklaştırırız. Evlat endokrin bilirkişileri da kronik marazlar açısından çocukların sınavlara girecek olmasının, günlük hayatlarındaki rutinden farklı olarak ekstra bir tehlike yaratmadığının altını çiziyor. Ailelerimiz ve çocuklarımızı noktasız telaşlara sevk etmek gereksiz. Onlardan tek beklentimiz, okul önlerinde yığılmalara yol açmamaları, aralık kurallarına uymaları.”
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk“SALGIN DÜNYADA DA BİTMİŞ DEĞİL”
Brezilya, Amerika üzere ülkelerde vaka sayılarının pik yaptığını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, “Tablo dünyada bu biçimde ilerlerken salgın bitiyor diyemeyiz. Amerika’dan sonra Brezilya, 1 milyonun üzerinde vakayla devam ediyor. Hindistan, Rusya dışında, bizden çok daha az nüfusa sahip Peru, Şili üzere ülkeler dünya sıralamasında vaka sayısı açısından bizim çok önümüze geçtiler. Dünyada günlük 120-180 bin seviyesinde vakalar görüldüğünü ve pek çok ülkede yüksek sayıda ölümlerin devam ettiğinin altını net olarak çizmek gerekli. Kaldı ki mevsimsel grip dönemi gelecek Kasım ayına hakikat. Hasebiyle zatî önlemlere sıkı bir formda devam etmemiz gerekiyor” diye konuştu.
“KURALLARA UYULSAYDI VAKA SAYISI 500’ÜN ALTINA İNECEKTİ”
Bu illette bulaşan virüs sayısının ne kadar yüksekse marazın o kadar ağır seyrettiğine işaret eden Prof. Dr. Öztürk, laflarını şöyle sürdürdü:
“Eğer biz müdafaa önlemlerimizi uygulamazsak bu riski artırmış oluruz. Sahihi illetinin ciddiyetini pek çok kişi kavramıştı. Ama dünyada da vakalar biraz azalınca, yeni olağana geçilmesini de biz yanlış anladık ve gördük ki fiziki aranın, ferdî korunmanın ihlal edilmesiyle bir arada bu acilen yansıdı sayılara. Günlük vaka sayısında yüzde 50’lik artışla 1600’lü rakamlara ulaştık tekrar. Şayet hiç ara vermeden yeni olağana geçiş sürecinde de kurallara tam olarak uysaydık bugün rakamlar çok daha aşağılarda olacaktı muhtemelen. Projeksiyonlar, 500’ün altına ineceğimizi gösteriyordu. Toplulukta bir yanlış beklenti var, virüs mutasyon geçirecek ve ortadan kalkacak. Mutasyon, olumsuz cihette de olabilir ve çok daha ağır, önemli hastalık yapma gücüne de kavuşabilir. Şu anda virüsle ilgili bu türlü bir haber şimdi yok. Hastalık biraz daha hafif seyrediyor zira bir formda daha çok korunuyoruz. Bir kişinin bile maskeli olması bulaşma riskini azaltıyor. Hele karşılıklı iki kişi de maskeli ise, el temasıyla bulaş olmadığı takdirde, risk çok daha azalıyor.”
“SEL YA DA SİVRİSİNEKLE HASTALIK BULAŞMAZ”
Virüsün bulaşma yolunun teneffüs yolları ile olduğunu ve damlacık yoluyla gerçekleştiğini söyleyen Prof. Dr. Recep Öztürk, geçtiğimiz günlerde meydana gelen sel felaketlerinin Covid-19 salgınına direkt bir tesirinin olmayacağını da söyledi. Prof. Dr. Öztürk, “Sellerin bu türlü bir riski yok. Gelgelelim bu zor durumu yaşayan aileler maske ve toplumsal ara konusunda gereğince dikkatli davranmayabilir. Lakin o zaman bulaştırma riski artar. Yoksa sel ya da çamur sularından Covid-19 yayılımının artması kelam konusu değil” dedi.
Sivrisinekler yoluyla da Covid-19 bulaşamayacağını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, “Sivrisineklerle bu marazın bulaşması mümkün değil. Zira bu, havadan bulaşan bir virüs. Vektörün sokması ya da ısırmasıyla bir bulaş kelam konusu değil şu an” tabirlerini kullandı.
