
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, EBA’ya siber saldırıya ilişkin, “Bu saldırıların nereden, nasıl geldiğinin çok teknik detayları var ve onu istedim. Dünyanın çok farklı yerlerinden, çok teknik bir detay içerisinde açıklanması gereken bir konu” dedi.
Selçuk, CNN Türk’te katıldığı programında eğitimde gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Bakan Selçuk, hem dışarıda hem de kendileri tarafından, okulların açılması halinde velilerin ne kadarının çocuğunu okula göndereceğine yönelik araştırmalar yapıldığını belirterek “40’lara yaklaşmıştı. Ancak Türkiye ortalaması yüzde 70’lerin üzerinde. Karadeniz ve gibisi birtakım bölgelerde lokal olarak yüzde 90’ların üzerinde. Yani ilkokul 1’e gönderme oranı.”
“Okullarda hijyen konusunda tüm hazırlıklar yapıldı mı?” sorusu üzerine Selçuk, 3 bin civarında denetmenin “okulun pak belgesi” ile ilgili eğitim aldığını tabir etti. Selçuk, “Ama okulun öz kontrolünü daha çok önemsiyorum. Gerecimiz var, kim istiyorsa. Sakın eksiğim vardı, alamadım, bulamadım… Kimse ‘malzememiz yok’ demesin, desinler gönderelim. Bir okulumuzda bir sorun varsa il, ilçe yönetimi oraya müdahale ediyor. Eksiğimiz var mıdır? Vardır. Her zaman olabilir fakat fotoğrafa baktığımızda yüzde 99’unun, büyük bir kısmının işlediği sistemde istisnai bir şeye bakıp ‘okulların tamamı kirli’ diyemeyiz” diye konuştu.
Selçuk, “Okuma yazmayı öğrenecek çocuklar için iki gün yüz yüze eğitim kâfi olacak mı?” sorusu üzerine, şunları söyledi:
“Milli Eğitim Bakanı, Ziya öğretmen, bilim insanı olarak neyse onu söylüyorum. İki gün yetmez. Çok net söylüyorum iki gün yetmez. Keşke çabucak okulları açabilsek. Bizim sorumluluğumuz ne? Okulu açmak. Biz okulu açmak istiyoruz. Bizim asıl odaklandığımız yer burası. Okulları açtığımızda ne yapacağız? Buraya odaklandık. Ancak dünyada ve Türkiye’de fiili durum var. Bize düşen sorumluluk nedir? Bunun da gereğini yap. Tam da onu yapıyoruz.”
Çocukların okumayı öğrenmesine yönelik Selçuk, “Okumayla ilgili önemli olan şey okuduğunu manaya. Bizim üzerinde durduğumuz o. Yoksa okuma üstünde dursanız 2 aylık şeydir ve biz bunu yaparız. Veliler hiç tasa etmesin” değerlendirmesinde bulundu.
Selçuk, pandemi nedeniyle eğitimi yarıda kalan ve 2. sınıfa geçen öğrencilerin durumuna ilişkin bir soruya, “İlk çalışma onlarla ilgili olacak. Aslında bu çocuklarımız işin omurgasını aldılar. Ancak tekrar, alıştırma dediğimiz işlerde biraz eksik kaldılar. Artık onların bu eksiğini gidermek için de ilk sıralarda bu çocuklarımızı çabucak okula almaya uğraş ediyoruz” cevabını verdi.
“Yüz yüze eğitimde 2. sınıflar ikinci sırada mı?” sorusu üzerine Selçuk, “Şu andaki gayretimiz o. En kısa zamanda. Önce gelenler küçük yaşlar” sözünü kullandı. Selçuk, ikinci sınıf öğrencilerinin de seyreltilmiş eğitim alacağını belirtti.
“KONTROLLÜ, BASAMAK KADEME, SINIF SINIF GİDELİM İSTİYORUZ”
Selçuk, birtakım Avrupa ülkelerinde okulların açıldığına dikkati çekerek “Bu da bir tercih. Türkiye ile benzeri şartlara sahip ülkelerin yaptığı üzere tamamını çabucak alalım istemiyoruz. Bunu Bakanlık olarak da istemiyoruz. Denetimli, kademe basamak, sınıf sınıf gidelim istiyoruz. Rastgele bir risk istemiyoruz” değerlendirmesini yaptı.
“Türkiye yüz yüze eğitime geçmekte biraz gecikti mi?” sorusu üzerine Selçuk, “Türkiye’nin şu anda ‘gecikiyoruz’ denilse de denetimli gitmesi gerekir. Biz bunu yaparsak sonraki etaplarındaki simülasyonlar, mümkün senaryolar şayet çok çok daha kötüleşecekse buna hiç girmeyelim” dedi.
Bakan Selçuk, AVM, park ve kafelerin açık olduğunun belirtilerek “Gençler için seyreltilmiş eğitim modeli sokaktaki hareketlilikten daha mı riskli?” sorusu üzerine, şu değerlendirmede bulundu:
“Okullar dışarıya göre çok denetimli. Okul dışında öğretmen kontrolü, nezareti olmadığı, okulların içindeki kurallar silsilesi bulunmadığı için sokaktan, tatil yerlerinden okul daha inançlı bir yer. Daima disiplin içerisinde gözlenen bir yer. Bu yüzden de okulların açılıp açılmamasını bu bakış açısından da görmek lazım.”
“BİR SEÇENEK SUNMAM LAZIM”
EBA televizyonunun her çocuğun buluştuğu ortak hissede olduğunu söz eden Selçuk, kimi evlerde birden fazla çocuk olması nedeniyle daima tekrarlar koyduklarını kaydetti.
Şu an kurulan EBA dayanak merkezinin sayısının 9 bini geçtiğinin altını çizen Selçuk, “Bu kadar kısa müddette bu kadar süratli toparlanabilen bir öğretmen, okul, il ve ilçe yöneticileri topluluğu dünyada var mı bilmiyorum. 10 günün içinde 9 bin EBA takviye merkezi açılabilir mi? Bu nasıl bir efordur. Yaylalar, mezralar, uzak köyler operatörlerin altyapı yapmadığı yerler var. Benim bir altyapı kurmam zati beklenmez. Fakat o çocuklara da bir seçenek sunmam lazım” diye konuştu.
EBA dayanak merkezi sayısını 20 bine ulaştırmaya çalıştıklarını vurgulayan Selçuk, şunları kaydetti:
“Çocuğun evinde bilgisayar olmayabilir. 1,5 milyon civarında öğrencimizin bilgisayar ve internet paketi konusunda sorunu var. 18 milyon öğrencimiz var. Aslında yüzde 90’ına, 16 milyona ulaşıyoruz zati. Bunu EBA’dan, kayıttan biliyorum. Geri kalan kısmı için de çalışıyoruz. EBA takviye merkezleri o çocuklarım için bir fırsattır. Bizim için temel olan televizyon.
Martta, salgının başında bizim 40 bin kişilik online kapasitemiz vardı. Bugün için 1 milyon 22 bin ve daha da artacak. 40 binden 1 milyona ne yaptık? Çalıştık, çalışıyoruz. Daha fazlasını yapacağız, hiç merak etmesinler. Dünya Bankasından 160 milyon dolarlık bir proje aldık. 1,5-2 sene içerisinde Türkiye’nin eğitimde büyük bir dijital platformu tamamlanmış olacak. Bugünkü sorunlarımızı çok büyük ölçüde aşmış olacağız. Şahsileştirme yani bireye özel eğitim gelecek. Yalnızca okul içindeki eğitimden değil, okul dışı eğitimin yeni bir paradigması gelecek. Öğretmenler için kişisel olarak, ferdî olarak şunu istiyorum dediğinde o gelecek. Öğrenci, şahsî olarak matematiğin A kurundan değil, C kurundan başlamak istiyorum zira başardım, onu diyecek. Okulda şunu almak, okul dışında bunu almak istiyorum diyecek. Okul dışında bütün dünyanın da gidişatına da bağlı olarak karma bir yaklaşım. Fakat temeli yüz yüze eğitim oluşturuyor.”
“RİSKİ ÇOK AZALTIYORUZ”
“Destekleme ve yetiştirme kurslarına giden 8. ve 12. sınıfların yüz yüze eğitime gitmeme” nedenlerine ilişkin bir soru üzerine Selçuk, şunları söyledi:
“Bilim Şurasının raporları bulaş riskinin en yüksek olduğu kümesi lise olarak görüyor. Dolayısıyla bizim en yüksek kümeden başlamamız biraz riskli. Ama bu çocuklarımızın tasasını azaltmak, muhtaçlıklarını karşılamak için ne yapıyoruz? 1 milyon civarında öğrencimiz destekleme yetiştirme kurslarına geliyor ve yüz yüze eğitim alıyor. Küçük kümeler halinde geliyorlar. Riski çok azaltıyoruz. Meslek liselerimizin atölye uygulamaları var. Onlar da ilk gelecek konulardan bir tanesi. Özel eğitimde çocuklarımız var. Onları en erken düşünüyoruz. Sınıfları çok tenha. Araç gereçleri var özel çalıştıkları.”
“EMİN OLDUĞUMUZ KÜMELERI PEYDERPEY AÇACAĞIZ”
Bakan Selçuk, okulun velileri stabil hale getiren bir işlevi olduğuna işaret ederek okulun seyahat ve toplumsal hareketliliği azalttığını söyledi. Selçuk, “Böyle baktığımızda tüm öğrencilerin gelmesinin avantajları da var, yalnızca dezavantaj olarak bakmamak lazım. Bu riski azalttıkça emin olduğumuz kümeleri peyderpey açacağız. 8. ve 12. sınıflara daha çok esnek davranıyoruz” formunda konuştu.
Çocukların tabletle çok zaman geçirmesiyle ilgili bir soruya Selçuk, “Daha önce ders dışı etkinlikler manasında tabletle bir iştigal söz konusuydu. Fakat artık dersle ilgili olduğu için ‘aman yavrum al tabletine’ dönüştük. Kullanım niyeti değişti, bu onunla ilgili. Ancak bunda da orta yolu izlemek, abartmamak lazım” cevabını verdi.
“TEKİL, LOKAL OLARAK HER ZAMAN SORUN OLUR”
Bakanlığın EBA ile ilgili “siber saldırı” açıklaması anımsatılarak “Bu saldırıyı kim yaptı?” sorusu üzerine Selçuk, şunları söyledi:
“İşin açıkçası salgın döneminde uzaktan eğitimin yapılması konusunu da öğreniyoruz. Yani veli, Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı öğreniyor mu? Öğreniyor. Bizim de bilmediğimiz şeyler, eksiğimiz, yaşadığımız problemler var. Bunu halletmeye çalışıyoruz. Dünyada belirli başlı ilk 40 ülkeyi sayın ve baktığınızda 5, 6 tanesi bu bahiste sahiden bir yol almış. Türkiye de var bunun içinde. Artık biz bunu yapmasak, bu sorun olarak konuşulmayacak mıydı? Yapmasaydık, ‘televizyon var’ deyip çekilseydik. Hayır yapacağız. Sorun da çıkabilir. Biz buna ‘çökme’ de demiyoruz. Bugün çalışıyor mu, dün çalışıyor muydu? Evet bir külfet var mıydı yok. Tekil, lokal olarak her zaman sorun olur, ileride de olur. Hiçbir sorun olmayacak diye bir garanti ben veremem.
Efendim Twitter’da şöyle bir şey oldu, saatlerce kapalı kaldı, ulaşılamadı, şu oldu…Olur mu? Olur. Pekala EBA’dan da olur mu? Olur. Bundan sonra olur mu? Tekrar olur. Lakin bunun olmaması için uğraşımız. Bu saldırıların nereden nasıl geldiğinin çok teknik detayları var ve ben onu istedim.”
“Nereden geldiği öğrenildi mi?” sorusuna Selçuk, “Tabii öğrenildi” karşılığını verdi.
Selçuk, şunları söz etti:
“Dünyanın çok farklı yerlerinden, çok teknik bir detay içerisinde açıklanması gereken bir husus. Önemli olan bizim kendimizi muhafazaya çalışmamız ve ilgili kuruluşlarla da görüşmeler, toplantılar yaptık önlemlerimizi daha da artırmak manasında. Çocuklarımızın bilgilerinin inançlı bir şekilde tutulması ve bizim sistemimizin kesintiye uğramaması için. Elbette birçok bölgede bazen internet yavaşlayabilir yahut öteki meseleler olabilir. Bekleme zamanı diyelim 3 saniye olmaz da 10, 15 saniye olur bazen. Bu birinci sınıfların başladığı, yeni uygulamanın ilk başladığı salı günü birden teğe yüz binlerce kişi birebir anda girdi. Yoksa tedrici olarak muhakkak saat aralıklarında makul sınıfların girmesini doğal kendi programımıza göre bekliyoruz. Lakin bu programın dışında da bir yüklenme oldu. Olağan bir taraftan saldırılar, DDoS ataklar vesaire. Hepsi bir ortaya geldi ve bu türlü bir şey oldu. Kısa müddette öğlenden sonra bunu çözmüştük.”
Öbür bir soruya da Selçuk, “EBA’da bir sorun oluştu. Buna niçin sevinilir, bundan niçin keyifli olunur? Onu da anlamıyorum. Alanım psikoloji ancak anlamıyorum. Biz bunu çözeriz merak etmeyin, birkaç saat içinde kalmaz. İleride bir sorun olur mu? Olabilir lakin biz bunu çözeriz, bunun peşindeyiz, geliştirmeye çalışıyoruz. İnternet mimarisi açısından dünyanın çeşitli ülkelerindeki uzmanların farklı önerileri de oluyor. Onları da yaptıkça iş daha kolaylaşacak” formunda konuştu.
Uzaktan eğitimle ilgili “Sistem 18 milyon insanın girmesine müsait değil” ya da “Neden gerekli altyapı 6 aydır oluşturulmadı” üzere eleştirilerin olduğunun hatırlatılması ve bununla ilgili görüşlerinin sorulması üzerine Selçuk, bunun çabucak yapılabilen bir şey olmadığını, tüm ülkedeki server altyapısı ile ilgili bir uzmanlık alanı olduğunu söyledi. Selçuk, bu hususta Türkiye’nin bant genişliğinin önemli olduğuna işaret ederek şunları kaydetti:
“Bunun ötesinde operatörlerle ilgili bir bahis var. Bizim kimi verilerimiz, bir cloud (bulut) sisteminden dolayı diğer ülkelerden dolanarak geliyor yani diğer ülkelerle de ilgili. Zira Türkiye’de Amazon üzere bir bulut sistemi yok. Bundan dolayı da birtakım sirkülasyonlar da söz konusu. O dolaşımların mimarisinin tekrar yapılandırılması söz konusu fakat bu bahsin uzmanı olmayan kişilerin yaptığı yorumlar, beni yalnızca gülümsetiyor.”
Uzaktan eğitimdeki başarısı açısından Türkiye’nin dünyada kaçıncı sırada olduğunun sorulması üzerine Selçuk, bunun televizyon, canlı ders kapasitesi, öğretmen eğitimi, verilen hizmetler, HES sistemi ile salgının denetim edilmesi üzere birçok farklı parametresi olduğunu, tüm bunlar değerlendirildiğinde Türkiye’nin dünyada en az ilk 10’un içinde olduğunu söyledi.
Selçuk, HES sistemi ile salgının nasıl denetim edildiğine ilişkin şu bilgileri paylaştı:
“Bir öğrencimizin ailesinde, çevresinde rastgele bir temaslı ya da pozitif varsa biz onu derhal alıyoruz, okul müdürünün cep telefonuna geliyor. Diyelim ki servis sürücüsünde ya da onun çevresinde var, çocuğun servise bindiği başka çocukta var, o da geliyor. Bir çocuk yüz yüze eğitime geldi ve okul müdürünün telefonuna bir çocuğumuzla ilgili bilgi geldi. Bu bilgi geldiğinde, okulun bir Kovid heyeti var, bu konsey derhal harekete geçiyor ve öğrencimizi okullarda hazırladığımız özel bir odaya alıyorlar. Bu odada çocuğumuz öğretmen nezaretinde bekliyor ve ailesine ve ilgili sağlık kuruluşuna haber veriyoruz, onlar da geliyor. Ondan sonra o sınıfla ilgili temaslılık her neyse o sınıf 14 gün uzaktan eğitime davet ediliyor.”
“ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE KIZILAY’IN BİR ÇALIŞMASI OLACAK”
Uzaktan eğitim görecek muhtaçlık sahibi öğrenciler için başlatılan “Askıda Tablet ve TV” üzere kampanyalarla ilgili görüşlerinin sorulması üzerine Selçuk, Türk milletinin rastgele bir afet durumunda ya da gereksinim halinde çabucak organize olduğunu, bunun da çok güzel bir haslet olduğunu söyledi. Bunları takdirle izlediklerini lakin asıl görevin Milli Eğitim Bakanlığının olduğuna işaret eden Selçuk, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Toplumun bu çeşit bir dayanağı olursa ne olur? Çok sayıda okul yapan, bağış yapan hayırseverimiz var ve salgından önce de vardı. Bizim okullarımızın önemli bir dayanağını hayırseverler yapmıştır. Dolayısıyla bu bizim aslında bir geleneğin içinde sürdürdüğümüz bir şey. Artık de çeşitli belediyelerimiz, dün mesela Gaziantep Belediyesi 60 bin tabletten söz etti, Konya Belediyesi 10 bin tabletten söz etti. Önümüzdeki günlerde Kızılay’ın bir çalışması olacak. Oraya da halkımızın iştirakiyle ilgili süreç elbette kim isterse gönüllü olursa yapabilir.”
“İZLEMEZLERSE IMTIHANLARDA SORUN YAŞARLAR”
Bakan Selçuk, Eğitim Sen Uzaktan Eğitim Çalıştayı Sonuç Raporu’na göre, uzaktan eğitim sürecindeki öğrencilerin yüzde 70’ten fazlasının yalnızca dinleyici pozisyonunda kaldığının görüldüğü, bununla ilgili yorumunun sorulması üzerine Selçuk, bunun yüz yüze eğitimde de tıpkı olduğunu, kimi çocukların daha atak davranırken, kimilerinin yalnızca dersi dinlediğini, online için de tıpkı durumun söz konusu olduğunu söyledi.
Bakan Selçuk, uzaktan eğitim sürecinde sınav sisteminin ayrıntılarını da paylaştı. Sınavların yüz yüze olacağını, öğrencilerin belirli saatlerde okulda sınava gireceğini anlatan Selçuk, “Okullarda yöneticilerimiz bu sınavları nasıl yapıyorsa o denli yapacaklar yani merkezi bir sınav yapmayacağız. Bu çok kısa mühlet içinde, çabucak önümüzdeki hafta içerisinde aşikâr olur” dedi.
Geçen dönem öğrencilerin ilk sefer bu türlü bir durumla karşılaştığını, bu yüzden öğrencilere “Haydi sınava” demenin hakikat olmadığını düşündüklerini aktaran Selçuk, “Ama bu rahatlığın birebir şekilde devam etmesini de gerçek bulmuyoruz. Çocuklarımıza şunu rahatlıkla söyleyebilirim, okullarında sınav olacakları ve müfredattan sorumlu oldukları için, ‘İzlemesem de olur’, ‘Boş versem de olur’ demeleri halinde bu sınavlarda nitekim sorun yaşarlar. EBA Televizyonu’nu kaçırmasınlar'” diye konuştu.
Birtakım özel okullarda, belirlenen öğrenciler dışındakilere yüz yüze eğitim verilmesinin, kesilen cezanın ödenmesine de razı olunmasının sorulması üzerine Selçuk, “Eğer rastgele bir okul, diyelim ki ilkokul 3-4-5-6-7 bu sınıflarla ilgili yüz yüze günlük bir eğitim yapıyorsa katiyetle bir cezai müeyyide söz konusu” dedi.
Selçuk, bu türlü bir duruma asla onay vermeyeceklerini, bunun ülke için alınan ortak bir karar olduğunu vurgulayarak kimi okulların bu tıp bir sürece tevessül etmesinin izleme alanları içinde olduğunu söz etti. Bunun maddi bir cezası olduğu aktaran Selçuk, hangi kuralın ihlal edildiğine bağlı olarak, okulun kapanmasına kadar giden bir sürecin de olabileceğini kaydetti.
“ÇOCUK ÜZERİNDEN REKABET KELAM KONUSU OLAMAZ”
Kimi okullarda uzun müddetli ders işlenmesi konusunda bir rekabetin olduğu, bununla ilgili bir düzenleme yapılıp yapılmayacağının sorulması üzerine Selçuk, bunun çocuğa ziyan veren bir şey olduğunu, çocuk üzerinden rekabetin söz konusu olamayacağını vurguladı.
Selçuk, “Bunun bir yaptırımı var mı ve kontrole tabi olacak mı?” sorusuna, “Eğitimle ilgili bir hususa ceza üzerinden bakmıyoruz lakin bu kurumsal bir şey ve bunun bir yaptırımı var. Çocuklarımıza ziyan veren bir durumda bizim duyarsız kalmamız söz konusu olmamalı” cevabını verdi.
“Meslek liselerinde yüz yüze takvimle ilgili neler açıklayabilirsiniz. Şayet her şey yolunda giderse, Bilim Şurası, Sağlık Bakanlığı, Kabine Toplantısı tamam derse 2’nci sınıflarla birlikte meslek liselerine yüz yüze eğitimde öncelik mi verilecek” sorusu üzerine Selçuk, atölye derslerinin bir an önce başlamasını arzuladıklarını söyledi.
Bakan Selçuk, atölyelerin az sayıda öğrencinin bulunduğu geniş yerler olduğuna işaret ederek denetimi sağlayabileceklerini, bununla ilgili raporları da Sağlık Bakanlığı ile paylaştıklarını aktardı.
Eğitim Şurası’nın neden toplanmadığı sorusu üzerine Selçuk, “Bu yıl için o denli bir kararımız alınmıştı, hazırlığımız da tamamdı. Sonra dedik ki salgınla birlikte ‘Acaba dijital mi yapsak?’, sonra ‘Bu birkaç aya geçecek bekleyelim’ ancak bu birkaç aya geçmedi, ‘2021’in içinde nasıl yapılabilir’e döndük yani bu daima önümüzde, masamızda” sözlerini kullandı.
ÖĞRETMEN ATAMALARI
Selçuk, öğretmen atamaları ile ilgili de bilgiler paylaştı. İmkanlar ölçüsünde daha fazla öğretmeni nasıl alabileceklerini düşündüklerini vurgulayan Selçuk, eylül ayında 40 bin atamanın da yapıldığını hatırlattı.
Açılan #60binatama etiketinin sorulması üzerine Selçuk, 2020’de yeni bir atama yapılmayacağını, 2021 için de çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
31 Ağustos-18 Eylül telafi eğitimiyle ilgili fiyatların ödenip ödenmeyeceği sorusunda ise Selçuk, “Nasıl bir yanlış anlaşılma oldu bilmiyorum lakin katiyen ödenecek çok çok rahat olsunlar” cevabını verdi.
Öğretmenlerin çok güç kaidelerde çalıştığına işaret eden Selçuk, onların çabalarını görmezden gelerek bu türlü bir sorunun ortaya çıkmasına asla müsaade etmeyeceklerini bildirdi.