Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ortalarında Kanal 7 Ankara Temsilcisi ve Haber7 müellifi Mehmet Acet’in de yer aldığı TV temsilcileriyle Ankara’da bir toplantı gerçekleştirdi.
Bakan Bayraktar, burada yaptığı konuşmada “Hemen bu yılın başında 7 Ocak’ta tarihi bir gün yaşadık. Rekor kırdık, ülkemizin rüzgarı, toplam elektriğimizin yüzde 28′ ini, o gün için 7 Ocak günü için sağlamış oldu. Neredeyse 3’te birine yakın bir elektriğimizi o gün 7 Ocak’ta biz rüzgardan karşıladık” dedi.
“SANAYİCİ ARTIK KULLANABİLECEK”
Bakan Bayraktar, yenilenebilir yatırımlarında kendi tüketimleri için yatırımlar yapan endüstriciler, oteller, ticarethaneler, kendi meskenlerinde, çatılarında güneş paneli koymak isteyen tüketiciler için muhakkak vakitlerde belli kapasiteler açtıklarını kaydederek, “Bugün, uzun müddettir teknik çalışmalarını yürüttüğümüz bu sürecin sonuna geldik. Bilhassa sanayicilerin kendi tüketimleri için kurmaları istikametinde 7 bin 500 megavatlık yeni bir yenilenebilir kapasiteyi ilan ediyoruz. Bu kapasiteyi önümüzdeki süreçte yenilenebilir kaynaklarla sanayicilerimiz artık kullanabilecekler, bunun için başvurabilecekler. 7 bin 500 megavatı 2024 yılı içinde onlara tahsis edeceğiz. Bu kapasiteyi tahsis ettiğimizde onlardan beklentimiz, bir an evvel bu yatırımların gerçekleşmesi. Bu yatırımlarla birlikte yeni heyeti güçlerin devreye girmesi” diye konuştu.
YABANCI ŞİRKETLERİN İLGİSİ VAR
Türkiye’ye önemli bir bilhassa yabancı ilgisi bu alanda var. Birçok şey konuşabiliyorsunuz lakin herkesle ortak konuştuğumuz alan gerek batılı şirketler gerek Çin’den şirketler gerekse Körfez bölgesindeki şirketler ve oradaki ilgili kurumlarla ana konularımızdan bir tanesi herkesin ortak ilgisi yenilenebilir alanı. Milletlerarası finansal kuruluşlar, bütün bunların da odağındaki bahis yenilenebilir yatırımları ve ümit ediyorum ve inanıyorum ki önümüzdeki periyotta bu alanda da önemli bir yabancı yatırım Türkiye gelecek. Bugüne kadar olduğu üzere. Bu manada yeni devirde süreçlerin biraz daha hızlandığı, finansman imkanlarının inşallah daha güzelleştiği bir süreçte biz yenilenebilir yatırımlarımızı, ülkemizin arz güvenliğini sağlamak, dışa bağımlığı düşürmek ve 2053 karbon, nötr bir Türkiye iktisadı amacı doğrultusunda geliştirmeye gayret sarf edeceğiz, çaba göstereceğiz. Bununla birlikte elbette ki bunun ülkemize katacağı istihdam imkanları, üretim imkanları. Zira biz bunları tıpkı vakitte yerelde de lokalde de üretmek istiyoruz, üretiyoruz. Gerek rüzgarda gerek güneşte önemli bir üretim kapasitesine Türkiye erişti. Münasebetiyle bununla birlikte bu türlü bir ek tesiri olabilecek müspet tesiri olabilecek bir alandan bahsediyoruz. Yani yenilenebilirde ne konuşuyorsak aslında her şey olumlu, biraz daha savlı bir gayeyle ve ahenkle önümüzdeki yıla hazırlanıyoruz.
“İLK REAKTÖRÜ BU YIL İÇİNDE DEVREYE ALMAK İSTİYORUZ”
Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin ne vakit devreye alınacağına ait konuşan Bakan Bayraktar, şu tabirleri kullandı:
“Nükleer sahiden Türkiye’nin 70 yıllık düşü. 1950’lerden beri Türkiye aslında nükleer santralle alakalı çalışmalar yapmış. 1970’lerde bugün Akkuyu’nun yer tespiti yapılmış. Malumunuz nükleer çok özel bir alan ve münasebetiyle her yerde yapmamız mümkün değil. Muhakkak koşulları, teknik kuralları sağlamamız lazım. 1970’li yıllarda İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından Akkuyu alanı nükleer alana uygun olarak tespit edilmiş ve daha sonraki yıllarda denemeler olmuş ihaleler olmuş vesaire. Ama bu işin daha somut hale gelmesi, 2010 yılında Türkiye ile Rusya Federasyonu ortasındaki hükümetler ortası muahede akdedilmesi ve bunun meclis onayından sonra tüzel manada geçerlilik kazanmasıyla olmuş. Birkaç yıl saha ile ilgili çalışmalar, müsaadeler vesaire üzere birçok hususta ve dizayn, dizaynla alakalı çalışmalar yapılmış ve 2018 yılına geldiğimizde alışılmış hatırlarsınız. 24 Kasım 2015 Rusya ile yaşadığımız malum kriz lakin ondan sonraki süreçte süratli bir çalışma ve Nisan 2018’de nükleer düzenleme kurumunun o devirde TAEK’in Rus Rosatom’a verdiği bir inşaat lisansı var. Aslında inşaatın başladığı tarih, Nisan 2018. Hasebiyle biz bugün Ocak 2024’teyiz. Yani yaklaşık Nisanda 6 yılı bitirmiş olacağız. Alanda biliyorsunuz 4 tane reaktörü inşası devam ediyor, birebir anda devam ediyor. Bunlardan doğal ki birinci reaktör birinci lisansı alan ve biraz daha ilerlemiş durumdaki reaktör. Bizim maksadımız 2024 yılı içerisinde bu reaktörü devreye alabilmek. Elbette ki nükleer alan çok biraz evvel söz ettiğim üzere özel bir alan dizaynından uygulamasına kadar takibine, denetimine, kontrolüne, testlerine kadar birçok memleketler arası standardın olduğu bir alan ve bunların hepsini adım adım yapmanız gerekiyor. Hasebiyle yani burada hani süreçleri kısaltabilmek çok mümkün değil. Yani rastgele bir inşaattan bahsetmiyoruz. Onun için biz de emniyetten yani nükleer için bizim en kıymetli baktığımız alan nükleer güvenlik alanıdır. Hasebiyle güvenlikten hiçbir halde sarfınazar etmeden onu önceliklendirerek bu çalışmayı yürütüyoruz. Gayemiz bu yıl içerisinde santrali devreye almak. Pekala santrali devreye aldığımızda bize ne katkısı olacak? Bin 200 yüz megavatlık birinci reaktör ve inşallah takip eden yıllarda 25,26,27, 28’de başka 3 reaktörü devreye aldığımızda, yani 2028 yılına kadar biz bu 4 reaktörü devreye almak istiyoruz. 4,8 gigavatlık yahut 4 bin 800 megavatlık şurası güce erişmiş olacağız. Burada toplam üretilecek güç yaklaşık 35 milyar kilovatsaat. Bugün Türkiye’nin tüketimi 330 milyar kilovatsaat civarında. Yani önümüzdeki yıllarda önümüzdeki 3-4 yılda yaklaşık 350-360 milyar kilovatsaatlere geldiğimizde bunun tam da yüzde 10’unu karşıladığımız bir şey olacak. Yani oradaki yüzde 10 tabiri onu söylüyor.
“AKKUYU TÜRKİYE MUHTAÇLIĞININ YÜZDE 10’NU KARŞILAYACAK”
Evet, tam kapasite olunca tüketimimizin yüzde 10’unu karşılayacak. Lakin şunu da söylemek lazım. Natürel birinci reaktör devreye girdiğinde yani bin 200 megavatlık bir nükleer reaktör. Şöyle söylememiz lazım: Yaklaşık 7 bin 500 megavatlık bir güneş santralini devreye almış üzere bir güç üretiyor. Tahminen hatta biraz daha üzerinde. Hasebiyle yani bin 200 yüz megavat tek başına. Mesela bu sene yenilenebilirde biz 3 bin megavata yakın yeni şurası güç yaptık lakin bin 200 megavatlık tek başına nükleer reaktör bunun üreteceği gücün çok daha üzerinde bir elektrik üretme kapasitesine sahip. Zira 7/24 yılın 300-330 günü aşikâr bakımları olmak suretiyle çalışan bir santralden bahsediyoruz”
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ İLE 29 MİLYAR DOLARLIK ANLAŞMA
Birleşik Arap Emirlikleri ile imzalanan 29 milyar dolarlık güç muahedesine ait bilgiler veren Bakan Bayraktar, “Birleşik Arap Emirlikleri ile malum Temmuz’da oradaydık. Sayın Cumhurbaşkanımız ile stratejik güçte bir çerçeve mutabakat imzaladık. Bu muahede daha sonra kamuya açık bir metin olduğu halde bu türlü güya kapitülasyonlar veriliyor üzere yansıtmak isteyen kısımlar oldu. Muhalefetten buna tenkitler oldu. Halbuki meclisin onayladığı meclisin web sitesine koyduğu bir metin. Oraya okuduğunuzda hiçbir formda kapitülasyon yok. Yalnızca iki ülkenin ortak çalışma iradesi var. Projeleri kıymetlendirme iradesi var. Bunların sonucunda da Birleşik Arap Emirlikleri’nin işine gelirse Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin, bizim bakanlığımızın işimize uygun gelirse ülkemiz için menfaatimize uygun bir proje olursa biz bunu yapacağımızı tabir ediyoruz. Aslında metindeki tabir edilen konu bu. Bu çerçevede bu hafta BAE yatırım bakanı buradaydı. Biz artık şu anda ne etaptayız? Somut projeleri ki bunların içerisinde 6 bin 500 megavatlık yenilenebilir proje var. Güneş ve rüzgar projeleri var. Off shore da dahil olmak üzere yani rüzgar, deniz üstü rüzgar dediğimiz projelerde dahil olmak üzere 6 bin 500 megavatlık bir yenilenebilir portföyü var. Bunlarla alakalı teknik takımlar şu anda çalışmalarına devam ediyor. Önümüzdeki birkaç ay içerisinde bunların somut bir mutabakata dönmesini hedefliyoruz. Yani önemli bir teknik çalışma gerekiyor. Elbette dediğim üzere iki tarafın da menfaatine, isteğine uygun halde, beklentilerini karşılayacak halde bir çalışma olması durumunda bunlar muahedeye dönüşebilir. BAE bu durumda” dedi.
PETROL VE GAZ FİYATLARI HAKKINDA
Petrol ve gaz fiyatlarına ait ‘Aslında çok girmek istediğimiz bir alan değil, zira ne iddia ediyorsanız onun zıddı çıkan bir alan’ tabirlerini kullanan Bayraktar, “Ama şunu söyleyeyim biz gazla alakalı şu anda dünyadaki fiyatlara baktığımızda daha makul, malum 2020-21 pandemi çıkışında yaşadığımız olağandışı fiyatların olmayacağı öngörüsüyle gidiyoruz. Şu andaki göstergelerde onu söylüyor. Hasebiyle biraz daha mavi piyasayı çok sarsmayacak gaz fiyatlarını en azından 2024 için beklediğimizi tabir edeyim. Artık petrol piyasasında gördüğümüz hadise şu: arz tarafında aslında çok önemli bir kahır yok üzere gözüküyor. Talep tarafında bir daralma görüyoruz yüklü Çin’den kaynaklanan ve dünyadaki genel iktisadi durumdan kaynaklanan, hasebiyle bu tablodan baktığımızda aslında fiyatların aşağı istikametli olmasını beklersiniz. Ama fiyatları üst taraflı tutacak bir sürü gelişme oluyor. Bölgemizde evvel Rusya-Ukrayna Savaşı, tedarik zincirindeki yaşanan sorunlar, en son İsrail’in Gazze’de uyguladığı vahşet, onun potansiyel bölgeye yayılma riski. Kızıl denizdeki tankerlerin durumu, Süveyş’in durumu vs. bütün bunlar aslında bir manada dışardan tesirlerle olağanda piyasada içerisinde oluşmayan ancak fiyatı üst taraflı tetikleyen gelişmeler münasebetiyle bu bölgesel gelişmelerin ne tarafa yöneleceğini çok hesap edememekle birlikte şunu söyleyebiliriz. Bunlara karşın fiyatlar bu düzeylerde olabilir. Tahminen biraz daha tansiyon olmazsa bölgede biraz daha gevşeme mümkünlüğü görüyoruz. Bilhassa bu yıl Amerika’daki seçimlerin de tesiriyle orada da üretimin çok arttığını, yani arz tarafının fazlalaştığını görüyoruz lakin her gün başka bir gelişme oluyor malum bunların tesiri olabilir. Bu yedi bin beş yüz megavatlık yeni kapasite yatırım manasında beş milyar dolarlık bir yatırım manasına geliyor. Münasebetiyle sanayicilerimiz kendi tüketimleri için bu yatırımları yaptıkları vakit kendi elektrik gereksinimlerini buradan karşılayacaklar. Bunun şöyle bir kıymeti olduğunu da düşünüyoruz. Bilhassa 2026’da Avrupa’daki hudutta karbon düzenlemesi hadisesi Türkiye’de ihracatçılarımızı açıkçası kara kara düşündürüyor. Herkes buna kendini hazırlamaya çalışıyor. Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı Avrupa, neredeyse ihracatımızın yüzde ellisini buraya yapıyoruz ve 2026 yılında devreye girecek bir sonda karbon düzenlemesi var. Yani sizin ürettiğiniz esere bir karbon fiyatlaması olması lazım. Münasebetiyle mümkün olduğu kadar üretiminizdeki karbon oranını düşürmeye dönük, örneğin kullandığımız elektriği yenilenebilir kaynaklardan tedarik üzere yolları sanayilerimiz tercih ediyorlar. Hasebiyle bu alana önemli bir ilginin olacağını düşünüyoruz. Sanayicilerimizin çok ısrarla bekledikleri bir haber bu haber. Beş milyar dolarlık bir yatırımla bu yedi bin beş yüz megavat ümit ediyorum en kısa müddette devreye girecektir!” formunda konuştu.
Şehirlerde güç kullanımına ait değerlendirmede bulunan Güç Bakanı Alparslan Bayraktar, “Şehirlerimizle alakalı çok değerli bir soru aslında, birçok istikameti olan bir mevzu, yalnızca güç konusu değil. Zira ulaştırmadan binalara, binalardan, başka alanlara kadar birçok alanda gücün daha verimli kullanılması ve daha pak kentlerimizin olması için çok kıymet arz eden bir bahis. Lokal seçimlere giderken aslında AK Partinin ana gündem unsurlarından bir tanesi bu. Yani elbette ki bilhassa İstanbul özelinde bizim kentsel dönüşüme, sarsıntıya hazırlık, bütün kentlerimize aslında, fakat bununla birlikte daha yaşanabilir kentlerin olması için daha havası pak. Elbette ki ulaşım imkanlarının daha güzel olduğu, trafik yoğunluğunun olmadığı kentler gayemizde. Bunu yapmak için de açıkçası natürel doğal gaz örneğin çok kıymetli bu mevzuda, natürel artık bütün kentlerimizde doğal gaz olduğu için bu tahminen çok şey söz etmiyor lakin artık biz küçük yerleşim yerlerine, ilçelerimize, beldelerimize de doğal gazı götürdüğümüz için oralarda çok büyük bir rahatlık var. Bugün itibariyle sekiz yüz elli tane yerleşim yerinde doğal gaz var, kente büyük bir rahatlık getiriyor. İnsanların konforuna katkı sağlıyor lakin bilhassa hava kalitesine önemli manada katkı sağlıyor. Münasebetiyle kentlerimizin ulaştırmadan binalara, binalardaki güç verimliliğine kadar birçok alanda daha akıllı kentler haline gelmesi, yaya dostu kentler haline gelmesi açısından, elbette yapılacak birçok alan var. Natürel bizim bakanlığımızı ilgilendiren alanlar fakat daha farklı birçok idari, farklı bakanlıkları da ilgilendiren kelam konusu diyerek buna da yanıt vermiş olalım. Faturalarla ilgili dünyadaki öngörümüz bu çerçevede olduğu için açıkçası şu an doğalgaz ve elektrikte rastgele bir fiyat artışı öngörmüyoruz önümüzdeki periyotla alakalı. Petrol piyasasında da tabi bilhassa otomatik fiyatlandırmadan ötürü öteki bir değişken de döviz. Hasebiyle dövizdeki oynama da petrol, akaryakıt fiyatlarında bir düzenleme muhtaçlığı olabilir. Vakit zaman üst, vakit zaman aşağı taraflı olabilir. Fakat doğal gaz ve elektrikte, onu daha net söyleyebilirim, Türkiye için rastgele bir fiyat artışı ön görmüyoruz” dedi
YÜZDE 50’SİNİ DEVLET ÖDÜYOR
Doğalgaz ve elektrikte sübvansiyon ne kadar? sorusunu yanıtlayan Bakan Bayraktar, “Özellikle elektrikte ve doğalgazda yaklaşık yüzde ellilik bir sübvansiyon kelam konusu. Meskenlerde, hane halkında. Yani devletimiz bu kümedeki tüketicileri desteklemeye devam ediyor” bilgisini paylaştı.
AKDENİZ VE KARADENİZ’DEKİ SONDAJ ÇALIŞMALARI
Karadeniz ve Akdeniz’deki sondaj çalışmalarında ait gelişmeleri aktaran Bakan Bayraktar, şunları söyledi:
Şimdi Karadeniz’de şu anda üç derin sondaj gemimizle birlikte üretime odaklandığımız bir süreç yaşıyoruz. Malumunuz 2020 yılında gaz keşfi oldu. Ondan sonraki süreçte üretim safhasına geçtik ve geçtiğimiz yıl itibariyle üretimimiz başladı. Bugün itibariyle 2,7 milyon metreküp günlük üretim yapıyoruz alanda. 2024 için bizim önümüzdeki maksat, artık üretime odaklandığımız Karadeniz Sakarya Gaz Alanı için amaç bu. Üç tane gemimiz ağır bir formda takviye gemilerimizle bir arada ağır bir biçimde burada üretimi arttırmaya dönük çalışmalarına devam ediyor. Birinci faz 10 bin metreküp diye ilan etmiştik. Hasebiyle 2,7’den 10’a gelmemiz lazım. Ondan sonra da ikinci fazda birkaç yıl içerisinde kırk milyon metreküp günlük üretime inşallah ulaşacağız. Bununla bir arada Akdeniz’de Abdülhamid Han gemisi sondaja devam ediyor. Önümüzdeki birkaç hafta içerisinde o da sondajı bitirmiş olacak. Ondan sonraki süreçte yani 2024 yılında denizlerde biz üretime odaklanıyoruz. Şu anda temel amacımız üretimi artırmak. Keşifle alakalı da bilhassa Karadeniz’de birkaç planımız var. Münasebetiyle 2024 bu manada yeni bir keşif yılı da inşallah olabilir lakin rastgele bir sondaj yapmadan da evet ümit var olduğumuz tablolar var ancak rastgele bir sondaj yapmadan da şu an bir şey söylemek mümkün değil açıkçası. Fakat yeni keşif haberlerini 2024’te Karadeniz’den inşallah bu sondajların sonucunda verebiliriz.
“2024 YILI HEM SAKARYA’DA HEM GABAR’DA ÜRETİMİ ARTIRMA YILIMIZ”
Bakan Bayraktar, yeni yıla Şırnak’ın kuzeydoğusunda yer alan Gabar Dağı’nda girdiğini hatırlatarak, “Çok özel bir bölge. Şırnak, hoş insanların olduğu bir yer. Yıllarca terörle insanların huzur içinde olamadığı bir yer. Artık, dağlarda muazzam bir çalışma var. Yaklaşık günlük 33 bin varile ulaştığımız bir bölge. 27 tane sondaj kuyumuz orada. Ağır bir üretim var, ağır bir çalışma var. Sondaj kuyularını açabilmek için yol yapıyoruz. Şu anda üretimimiz yeterli gidiyor. 2024 yılı hem Sakarya’da hem Gabar’da üretimi artırma yılımız. 2024 yılı için Gabar amacımız 100 bin varile çıkmaktı. 2024 yılı sonunda bu sayıya ulaşmış olacağız. Bu ülkemiz için değerli bir etap. Bölge maden tarafıyla de çok varlıklı. Yenilenebilir tarafından de çok gelişmiş. (Beytüşşebap’ta yer alan) Kato Dağı’nda çok önemli bir rüzgar potansiyeli var. Orada da 250 megavatlık bir rüzgar projesi geliştirebileceğiz. Gücün bütün alanlarının olduğu bir bölgeden bahsediyoruz. Gabar ve Şırnak bölgesi bizim için olağanüstü kıymet arz ediyor” değerlendirmesini yaptı.
Dünyadaki ve Türkiye’deki güç trendinin elektrikleştiği bir tarafa gerçek evrildiğini belirten Bayraktar, “Artık, ısınmanın da elektrikleştiği, ulaştırmada elektrikli araçların ağır biçimde gündeme geldiği bir trenddeyiz. Dünyada satılan her beş araçtan biri elektrikli araç olmaya başladı. Ülkemizde başta Togg olmak üzere birçok elektrikli aracı görüyorsunuz. Hasebiyle elektrikleşme trendi, Türkiye’deki elektrik talebinin daha da artacağı manasına geliyor. Hasebiyle elektrikte yatırım yapmaya devam etmemiz gerekiyor” dedi.
“TÜRKİYE’NİN 20 BİN MEGAVATLIK BİR NÜKLEER KAPASİTEYE GEREKSİNİMİ VAR”
Sinop’ta ve Trakya’da nükleer güç santralinin gündemde olduğu bilgisini veren Bayraktar, “Türkiye’nin Sinop, Akkuyu ve Trakya’da toplam 12 reaktörlük bir nükleer güç programı var. Akkuyu’da dördünün inşaatı devam ediyor. Sinop ve Trakya gündemimizde. Küçük modüler reaktörlerden (SMR) son periyotta bahsediliyor. Bu hususta çalışıyoruz. Tahminen bu sene içinde TBMM’nin gündemine de SMR kanunu getirmeyi hedefliyoruz. Yaklaşık 15 bin megavatlık 12 büyük reaktör ve 5 bin megavatlık da SMR ile Türkiye’nin 2050 yılına kadar 20 bin megavatlık bir nükleer kapasiteye gereksinimi var” diye konuştu.
“YENİ BİR DAĞITIM ALTYAPISINA MUHTAÇLIĞIMIZ VAR”
“Vatandaşlar, şarj istasyonlarının kâfi sayıda olmadığından yakınıyorlar. Bu ne vakit ağırlaşacak?” sorusu üzerine Bayraktar, şu sözleri kullandı:
“Elektrikli araç istasyonları sahiden değerli. Sonuçta elektrikli araçların şu andaki en kıymetli açmazlarından ya da insanları tereddütte bırakan mevzularından biri seyahat arası. Daha çok şarj istasyonuna muhtaçlığımız var. Bunu piyasa dinamikleri ile pahalandırmak lazım. O işe yatırım yapanların kaç tane elektrikli aracın devreye gireceği, tüketicilerin o alana yönelip yönelmeyeceği konusunda tereddütleri var. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, Güç Piyasası Düzenleme Kurumu, dağıtım şirketleri bütün bu gelişmeleri altyapıyı hazırlamak ismine sürdürüyorlar. Ancak benim ferdî müşahedem şu: Benim oturduğum sitede de çabucak herkes elektrikli araçlara yönelmiş durumda. Münferiden (tek başına) o şarj istasyonlarını kuruyorlar. Bu durum bizim için önemli yük olmaya başladı. Dağıtım altyapısını artık yine tasarlamamız gerekiyor. Yeni bir dağıtım altyapısına muhtaçlığımız var. Orada önemli bir güç talebi var. Bunun önümüzdeki periyotta elektrikli araç sayılarının artması ile tüketicilerin o alana dönük gereksiniminin artması ile çok süratli bir formda gelişeceğini söyleyebiliriz.”
KAYNAK: HABER7
