Vücutta ne işlev gördüğü hala tam olarak ortaya konulmamış olsa da bağışıklık sistemiyle alakalı bir organ olduğu düşünülen ve sağ kasığın biraz üstünde bulunan apendiks, ince bağırsakla kalın bağırsağın geçiş noktasında mekan alan, parmaksı biçime sahip kör sonlanan bir bağırsak uzantısı.
Apandisit ve neden olabileceği sağlık sıkıntıları hakkında ntv.com.tr’nin sorularını yanıtlayan Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Metin Yüksel Kerimoğlu, apandiks boyutlarının değişkenlik gösterebildiğini söyledi, “Ancak ortalama 3-4 cm. uzunluğunda ve yaklaşık 0.5 cm. kalınlığında bir dokudur” dedi.
Apandiksin iltihaplanmasıyla ortaya çıkan apandisitin genellikle yalına alındığını gelgelelim birtakım durumlarda apandisitin ölümcül olabileceğini aktaran Tabip Metin Yüksel Kerimoğlu, apandiksin işlevinin ve apandisitin sebeplerinin tam aydınlatılamamış olmasından ötürü şimdi apandisitten korunmanın dinamik bir sistemi bulunmadığına da vurgu yaptı.
“Bu yüzden hastalığın önüne geçmek şimdi mümkün değildir. Tahminen apendiks ile ilgili haber birikimimiz ileriki yıllarda artar ve netleşirse o zaman bu marazdan korunmanın yollarını da bulabiliriz” diyen Op. Dr. Metin Yüksel Kerimoğlu, apandisit ile ilgili sık sorulan soruları şöyle yanıtladı:
1 -Apandisit nedir, neden olur?
Apandisit vücuttaki apendiksin iltihabi reaksiyonu sonucu gelişen tabloya verilen isimdir. Tıpkı apendiksin işlevi üzere neden iltihaplandığıyla ilgili net olgular şimdi mevcut olmasa da apandisitin birçok zaman apendiksin açık olan ucunun tıkanması sonucu ya da geçirilmiş diğer bir enfeksiyon sonrası ortaya çıkabildiği düşünülmektedir.
APANDİSİTTE EN KIYMETLI BELİRTİ KARIN AĞRISI
2- Apandisit belirtileri nelerdir, hangi şikayetler apandisit olduğunu düşündürmeli?
Apandisitin en bariz belirtisi karın ağrısı, bulantı ve iştahsızlıktır. Lakin bu şikayetlerin kısa periyodik olup külliyen geçebiliyor olması ya da ara ara ortaya çıkması apandisiti çok düşündürmez. Bu şikayetler en az 4-5 saattir mevcut ve hiçbir azalma olmaksızın devam ediyor yahut daha da şiddetini arttırıyorsa o zaman apandisit olma ihtimali de bir o kadar yüksektir. Başkaca kusma ve ateş de hastalığın ilerlemesi durumunda tabloya eklenebilir.
APANDİSİT “PATLARSA” NE OLUR?
3- Apandisit patlaması (apandisit yırtılması) nedir, neden olur? Apandisit ne zaman ölümcül olur?
Apandisit patlaması, bilinenin tersine apendiksin bir balon üzere patlaması değildir. Çoğu zaman iltihap nedeniyle şişmiş olan apendiks duvarı haddinden fazla şişmeye ve gerilmeye dayanamayıp bir noktadan delinir ya da yırtılır. İşte bu durum ‘apandisitin patlaması’ denilen durumdur. Bu olayın tehlike arzetmesinin sebebi de apendiks içinde ağır bulunan bakterilerin patlama sonucunda karın içine yayılıp karın içinde enfeksiyona velev daha da ilerlemesi durumunda tüm vücudu tehlikeye sokan ‘sepsis’ ismi verilen yaygın enfeksiyon tablosuna yol açabilmesidir. Bu türlü bir durumda vakit kaybetmeden en yakın hastaneye gitmek gerekir aksi takdirde sepsis nedeniyle ölüm meydana gelebilir.
“APANDİSİT TEŞHİSİ İÇİN KONUTTA YAPILAN ‘TOPUK TESTİ’ NET SONUÇ VERMEZ”
4- Bir insanın apandisit olduğunu kendi kendine anlaması mümkün mü, bunun için meskende yapılabilecek bir formül varmı? Örneğin “topuk testi” sağlam bir prosedür mi?
Op. Dr. Metin Yüksel KerimoğluApandisit birden fazla hastada çok değişken bulgularla ortaya çıkabildiği üzere bazen ilaçlı karın tomografisi bile tam net sonuç veremeyebilir. Bu yüzden kişinin kendisinin apandisit olup olmadığını anlayabilmesi pek mümkün değildir. Hala doktorların bile bir kısım vakaya net tanı koyamaması mümkünken, bu tanıyı hastaların kendi kendilerine koymaya çalışması son radde tehlikelidir. Zira yanlış değerlendirme ile zaman kaybedilerek hastalığın ilerleyip çok daha tehlikeli bir konuma gelmesi laf konusu olabilir. Bu yüzden hastalar şayet uzun periyodik ve hiç geçmeyen bir karın ağrısı çekiyorlarsa kesinlikle bir genel cerraha görünmelidirler. Apandisitin konutta tanısı için yapılan “topuk testi” ise net sonuç veren ve sağlam olan bir formül değildir.
5- Apandisit tedavisi nasıl yapılır? Hem apandisit hem de apandisit patlaması durumunda uygulanan tedavi birebir mıdır?
Her iki durumunda da tedavisi cerrahidir. Apandisitin patlaması durumunda da patlama sonrası geçirilmiş olan vadeye ve karın içine olan bakteri yayılımının kademesine nazaran tablo ağırlaşabilir. Bu hem ameliyat sonrası güzelleşmeyi hem de güzelleşme mühletini olumsuz olarak etkileyecektir. Apandisit ameliyatı apendiksin kökünden bağlanıp kesilerek çıkartılması sürecidir. Açık ameliyat ve örtülü (laparoskopik) prosedürle de yapılabilir. Şayet patlama gerçekleşmiş ise karın içinin durumuna nazaran standart ameliyat prosedürüne ilave süreçler eklenebilmektedir.
APANDİSİT VE APANDİSİT PATLAMASINDA YANILTICI TEŞHİSE DİKKAT!
Hem apandisit hem de apandisit patlamasında bulguların birbirine emsal olduğunu lakin birtakım hastalarda apandisit patlaması sonrası karın ağrısı şikayetinin azalabildiğini tabir eden Op. Dr. Metin Yüksel Kerimoğlu, bu durumun hem hastayı hem de tabibi yanıltabileceğinin altını çizdi, “O yüzden çok dikkatli olmak gerekmektedir. Apandisit patlamış olsun ya da olmasın kesinlikle yalnızca fizik muayene ile yetinilmemeli, kan testleri ve karın ultrasonografisi ile hasta değerlendirilmeli ve velev arada kalınan durumlarda kesinlikle ilaçlı karın tomografisi ile kesin tanıya ulaşılmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.
