Akkuyu NGS’nin, Türkiye ekonomisine 70 milyar dolar vergi geliri sağlaması öngörülüyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

MERSİN (İHA) – Mersin’de üretimi devam eden Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali Akkuyu NGS’nin, Türkiye’nin gayrisafi yurtiçi hasılasına 50 milyar dolara, vergi geliri olarak ise 70 milyar dolara kadar katkı sağlayabileceği öngörülüyor. Güç gereksinimi için çevreci tahlilin nükleerde yattığını belirten uzmanlar, nükleer gücün birebir zaman ülkelerin ekonomilerine birçok olumlu katkı yaptığının altını çiziyor.

Dünya, korona virüsün sağlık ve ekonomi alanında oluşturduğu krizlerle uğraşıyor. Ekonomik iyileşmenin nasıl sağlanacağı ve onlarca yıl boyunca kesintisiz ve güvenilir güç arzı için hangi güç kaynağının tercih edileceği soruları şu sıralar gündemin ilk sıralarında yer alıyor. İklim değişikliği ile çabada düşük karbonlu güç kaynaklarına duyulan muhtaçlık ise tartışılan önemli başlıklardan biri.

Rüzgardan sonra en düşük karbonlu elektrik üreten nükleer santrallerin ekonomik kalkınma, istihdam ve sanayileşmeye sağladığı katkı nedeniyle Covid-19 sonrası toparlanmada önemli bir rol oynayacağına dikkat çekiliyor.

Akkuyu NGS’nin, Türkiye ekonomisine 70 milyar dolar vergi geliri sağlaması öngörülüyor

İngiltere, Fransa, Finlandiya, Japonya, Hindistan, Güney Kore, Amerika Birleşik Devletleri ve Arjantin dahil olmak üzere şu anda dünyada 19 ülkede 54 reaktörün üretimi devam ediyor. Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesi ile ‘nükleer kulübe’ girmek için adım atan Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Belarus ve Bangladeş’le birlikte ilk nükleer santral projesini hayata geçiren ülkelerden biri durumunda.

Makroekonomik göstergelerin tahliline dayanan iddialara nazaran, Akkuyu NGS projesinin hayata geçirilmesinin Türkiye Cumhuriyeti ekonomisi üzerinde olumlu bir tesir oluşturacağı, Türkiye’nin gayri safi yurtiçi hasılasına 50 milyar dolara, vergi geliri olarak ise 70 milyar dolara kadar katkı sağlayabileceği öngörülüyor.

Santral alanında şu anda yaklaşık 6 bin şahsa istihdam sağlanırken, inşaat etabında altyapıda ortalama 10 bin bireye iş fırsatı sunulması bekleniyor. Akkuyu’nun (diğer güç kaynaklarına dayanan elektrik üretim kapasitelerin yerine geçerek) yıllık yaklaşık 43 milyon ton karbondioksit emisyonunun atmosfere karışmasının önüne geçebileceğinin hesaplanması da iklim değişikliği ile çabada dikkat çekilen ögelerden biri.

“İstikrarlı bir güç kaynağı, ekonomik kalkınma ve sanayileşmenin ön koşuludur”

Avustralya’nın Melbourne kentindeki RMIT Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde uzman olan Prof. Firoz Alam, “İstikrarlı bir güç kaynağı, ekonomik kalkınma ve sanayileşmenin ön şartıdır. Asya, Afrika ve Güney Amerika’daki gelişmekte olan ülkelerin hepsi, pak güce vurgu yaparak güç üretimine büyük yatırım yapıyorlar” diyerek, Asya’da 18, Afrika’da 16, Avrupa’da 12 ve Güney Amerika’da 6 ülkenin nükleer santrale sahip olma konusunda niyet ya da ilgilerine dair sinyal verdiğini tabir etti.

Alam’ın dikkat çektiği insanlığın beşiği olan Afrika kıtası, yıllardır güç kıtlığı çekiyor. Güç sorunu burada, ülkelerin sürdürülebilir kalkınmasının ve beşere yakışır hayat şartlarının oluşturulmasının temel taşı olmaya devam etmektedir. Yüz ölçümü ve nüfus yoğunluğu açısından dünyanın en büyük ikinci kıtası pozisyonunda olan Afrika’da, Dünya Bankası’nın verilerine nazaran şu an hala 600 milyon insan elektriğe erişemiyor. Bu sayı, Avrupa’nın tamamından daha büyük bir nüfusun “karanlıkta” olduğunu gösteriyor. Dünya çapında ise 1 milyar insan elektrik ıstırabından muzdarip.

“Çözüm nükleer enerji”

Son yıllarda Afrika’nın birtakım gelişmekte olan ülkelerinde halkın güce erişimini sağlamak için harekete geçildi. Kenya’da, insanların elektriğe erişimi 2000 yılında yalnızca yüzde 8 iken, Kenya hükümetinin eforları sayesinde bugün bu sayı yüzde 73’e yükseldi. Etiyopya’da da nüfusun yaklaşık yüzde 45’inin elektriğe erişimi sağlandı.

Prof. Firoz Alam’ın verdiği bilgilere nazaran, bu ilerlemenin büyük bölümü güneş ve rüzgar üzere yenilenebilir güç kaynaklarının geniş çapta benimsenmesi sayesinde gerçekleşti.

Pekala, bu yatırımlar kâfi mi? Alam, önümüzdeki 20 yıl içinde Afrika kıtasında nüfusun yarım milyar artması yönündeki öngörülerden de yola çıkarak, kıtada inançlı, sürdürülebilir ve pak güç kaynaklarına duyulacak muhtaçlığın daha da büyüyeceğinin altını çizdi. Alam’a nazaran bu noktada tahlil nükleer güç.

Dünyanın farklı noktalarında 54 nükleer güç reaktörünün imali devam ederken, Afrika özelinde de Nijerya, Gana, Tanzanya, Kenya, Zambiya, Uganda üzere ülkeler nükleer gücün getireceği üstünlüğün farkına vararak, nükleer santral projeleri için adım atmaya başladı. Mısır, El Dabaa Nükleer Güç Santrali projesini hayata geçiriyor. Kıtadaki tek nükleer santrali işleten ve bugün güçte yüzde 80 oranında kömüre bağımlı olan Güney Afrika, barışçıl nükleer güç programını yine başlatmaya hazır. Ülkenin Güç Bakanı Gwede Mantashe, 2,5 GW’lık yeni nükleer kapasiteyi devreye almak için bir yol haritası üzerinde çalışmaya başladıklarını, özel şirketler ve konsorsiyumların liderliğindeki küçük modüler reaktör (SMR) projeleri de dahil olmak üzere tüm seçenekleri değerlendireceklerini açıklamıştı.

“Nükleer güç en avantajlı seçim”

Profesör Alam da Sustainability Times’a verdiği demeçte, nükleerin güç muhtaçlığı duyan ülkelere yararını şu sözlerle özetledi:

“Nükleer güç üretimi, uzun vadede güvenilirlik açısından rekabetçi avantajlar sunuyor. Nükleer güç endüstriyel gelişim için kesikli yenilenebilir projelerden daha uygundur. Bir nükleer güç santrali geliştirmek büyük bir sermaye istiyor olsa da kWh başına güç maliyeti en düşük maliyetli olan güçtür. Ayrıyeten gelişmekte olan ülkelerin güç üretimi için güç sepetlerini çeşitlendirmeleri gerekiyor.”

Düşük karbonlu ve güvenilir bir güç kaynağı olan nükleeri, endüstriyel kapasitelerini genişletmeye ve milyonlarca insanını yoksulluktan kurtarmaya istekli ülkeler için cazibeli kılan pek çok avantajı bulunduğunun altını çizen Alam, “Bir defa, güç portföylerine nükleer enerjiyi ekleyerek, güneş üzere doğal olarak kesikli yenilenebilir kaynaklara bağımlılıklarını azaltmak için güç üretme araçlarını çeşitlendirebilirler. Buna ek olarak, nükleer, düşük karbon yoğunluğuna sahip bir güç kaynağıdır ve (işletim sırasında) sera gazı yaymamaktadır. Bu noktada nükleerin benimsenmesi, gelişmekte olan ülkelerin hem ekonomileri hem de etraf için en avantajlı seçimdir” diye konuştu.

“Nükleer güç ekonomik büyümeyi sağlıyor”

Siyaset Bilimi ve Memleketler arası İlişkiler Uzmanı İsmail Cingöz’e nazaran de gelişmekte olan ülkelerde giderek büyüyen güç gereksiniminin karşılanabilmesi ve güçlü bir ülke olunabilmesi için nükleer güç kritik bir öneme sahip. Gelişmiş kategorisindeki ülkelerin, gücünün önemli bir bölümünü nükleerden karşıladığına dikkat çeken Cingöz, “Bu pandemi süreci inançlı, 7/24 elektrik üretiminin ne kadar önemli olduğunu da gösterdi. Bu yüzden şu anda nükleer güç santrallerinin kurulumunun akabinde her türlü tabiat şartlarında, kesintisiz, daima yüksek seviyeli güç üretimi sağlaması tercih sebebi olarak öne çıkıyor. Rusya, Amerika, Fransa, İsveç, İsviçre üzere ülkelerde birden çok fazla nükleer santral var. Bugün dünyada çok sayıda ülke, nükleer santralin sağladığı ekonomik büyümenin, getireceği toplumsal ve çevresel yararların farkında. Bu nedenle giderek daha fazla ülke nükleer güce yöneliyor. Onlardan biri de İngiltere” dedi.

Cingöz’ün dikkat çektiği ve İngiltere’nin 2025 yılında tamamlanması öngörülen Hinkley Point C (HPC) Nükleer Santrali’nin ülkeye sunacağı katkılara ilişkin veriler, Birleşik Krallık’a ekonomik büyüme ve uzun müddetli istihdam getireceğini ortaya koyuyor. Şimdiden bölge ekonomisine 1,7 milyar poundluk bir katkı sağlayan ve inşa süreci boyunca 25 bin bireye iş fırsatı sunacak olan santralin bitiminden sonra oluşturacağı yüksek kaliteli iş imkanlarıyla da İngiltere’nin doğu ve kuzey batı bölgelerini hayli geliştireceği ve inşaat süreci boyunca İngiltere ekonomisine 14 milyar poundluk yatırım yapılmasını sağlayacağı öngörülüyor.

“Son derece yerinde bir karar”

Türkiye’nin de inançlı ve pak güce ulaşma noktasında nükleer güce güvenmiş olmasını “son derece yerinde bir karar” olarak nitelendiren Cingöz, şöyle devam etti:

“Uzun vadeli ülke güvenliği için nükleer güce muhtaçlığı olduğunu bilen Türkiye, 1950’lerin sonlarından itibaren bu güç tipini gündemine aldı. Bana nazaran, geç kalınmış olsa da yakında Mersin Akkuyu Nükleer Güç Santrali ile bu güce kavuşacağız. Güçlü ülke olmak için güçte de güçlü olmak ve dışa bağımlılığın olmaması, minimuma düşürülmesi gerekmektedir. Tıpkı Türkiye üzere büyüyen ekonomiye sahip başka ülkeler de bu yoldan gitmelidir.”