Akben: COVID-19 sürecinde 50’den çokça düzenleme yaptık

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, “COVID-19 salgınıyla uğraş periyodunda BDDK olarak 50’ye yakın düzenleme yaptık. Proaktif düzenleme yaklaşımı; firmaların, dalın daha etkin olarak uyumu ve yönetilmesi, ekonominin çarklarının dönmesi açısından tüm dünyada değerini gösterdi.” dedi.

Akben, 12. Milletlerarası İslam Ekonomisi ve Finansı Konferansı kapsamındaki hususî oturumda yaptığı konuşmada, iştirak bankacılığındaki gelişmeler ve son değerde attıkları adımlara ilişkin haberler verdi.

BDDK olarak koronavirüs pandemisi devrinde süratli kararlar alarak ekonomide çarkların dönmesini sağladıklarını belirten Akben, şunları kaydetti:

“COVID-19 salgınıyla savaş devrinde BDDK olarak 50’ye yakın düzenleme yaptık. Proaktif düzenleme yaklaşımı; firmaların, kolun daha canlı olarak uyumu ve yönetilmesi, ekonominin çarklarının dönmesi açısından tüm dünyada değerini gösterdi ve buna da BDDK olarak çeşitli düzenlemelerle ek sağladık. Tıpkı zamanda sair paydaş kurumlarımızla; Merkez Bankası ile, SPK ile, piyasadaki öteki paydaşlarla iş birliği ve uyum içerisinde bir çalışma sergiledik.

Artık tüm dünyada olaylara süratli müdahale etme kültürü var. Bunun kamu tarafında da bu biçimiyle daha süratli, olaylara müdahale açısından da gelişmelere koşut, daha süratli hareket etme açısından da kıymetli bir başlangıç olduğunu, bu salgının da buna tahminen bir sebep oluşum ettiğini ve bundan sonraki süreçte de daha şimdiki, daha proaktif hareket eden kurumlar olmamız gerektiğini gördük.”

“Katılım finans kuruluşlarının etkin büyüklüğü yüzde 2,4’ten yüzde 6,5’lere gelmiş durumda”

Mehmet Ali Akben, sürdürülebilir büyüme ve kalkınmanın önündeki en değerli pürüzlerin, tasarruf orantılarının düşük olması ve gerçek kol ile finansal kol arasındaki irtibatın zayıflaması olduğunu belirterek, iştirak finans sisteminin bu dertlerin tahliline kıymetli ekler sağlama potansiyeline sahip yapısına işaret etti.

Türkiye’de iştirak finans faaliyetlerinin, 1983 yılında alınan Şahsi Finans Kurumları (ÖFK) Kurulması Hakkında 83/7506 sayılı Bakanlar Şurası kararına istinaden çıkarılan Kaynak ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Bildirimi çerçevesinde kurulan şahsi finans kurumlarıyla başladığını hatırlatan Akben, laf konusu dalın 1999 yılında kanun seviyesinde mevzuatta yan bulduğunu söyledi.

Iştirak finans kesiminin mevzuattaki konumunun 2005 yılında daha besbelli hale getirildiğini aktaran Akben, şöyle konuştu:

“Katılım finans kuruluşlarının 2005 yılında 10 milyar TL olan canlı büyüklüğü, geçtiğimiz 15 yıl içerisinde istikrarlı bir büyüme gerçekleştirerek Mayıs 2020 itibarıyla 360 milyar TL’ye, finansal bölüm içerisindeki hakkı ise yüzde 2,4’ten yüzde 6,5’lere gelmiş durumda. Velev haziran ayı itibarıyla bunu biraz daha geçtiğini söyleyebiliriz.

Birebir devirde dalın kullandırdığı finansmanlar 6,5 milyar TL’den 181,7 milyar TL’ye, topladığı iştirak fonları 8,4 milyar TL’den 270,8 milyar TL’ye, öz kaynakları ise 1 milyar TL’den 24,6 milyar TL’ye yükselmiş durumdadır. Başka taraftan 2005 ahir 292 bürosu bulunan ve 5 bin 747 işçi istihdam eden iştirak finans kuruluşları, Mayıs 2020 itibarıyla 1.191 büro ve 16 bin 310 çalışana ulaşmıştır. Buradaki bu büyüme rakamları, bizi gelecek açısından hayli ümitlendirmektedir.”

“Katılım finans kuruluşlarının sağladıkları finansmanlar yüzde 45,7 artmıştır”

BDDK Başkanı Akben, son bir yıllık devirde konvansiyonel finans kuruluşlarının etkin büyümesinin yüzde 20,6 olarak gerçekleşirken, iştirak finans kuruluşlarının etkinlerinin yüzde 44,1 arttığını, iştirak bankalarının KOBİ’leri finanse etmekte biraz daha önde göründüğünü söyledi.

Akben, şunları kaydetti:

“Konvansiyonel finans bölümü kredileri ve mevduatları sırasıyla yüzde 22,8 ve yüzde 28,5 artarken, iştirak finans kuruluşlarının sağladıkları finansmanlar ve iştirak fonları sırasıyla yüzde 45,7 ve yüzde 61,7 artmıştır. Kelam konusu bir yıllık devirde konvansiyonel finans kesiminin kredilerindeki takibe dönüşüm orantısı yüzde 4,2’den yüzde 4,6’ya çıkarken, iştirak finans kolunda bu nispet yüzde 4,8’den yüzde 4,3’e gerilemiştir.

Artta bıraktığımız bir yılda konvansiyonel finans kuruluşlarının büro sayısı 246 ve işçi sayısı 2 bin 988 azalırken, iştirak finans kuruluşları 57 yeni büro açmış ve 513 yeni işçi istihdamı gerçekleştirmiştir. Iştirak finans kolunun sergilediği büyüme performansı, gerçek ekonomiye sunduğu ekle daha manalı hale gelmektedir.

Son bir yıllık süreçte konvansiyonel finans kuruluşlarının kullandırdığı krediler içinde KOBİ kredilerinin üleşi yüzde 24,4 seviyesinde kalırken, iştirak finans kuruluşlarında KOBİ finansman nispeti yüzde 32,5’ten yüzde 34,5’e yükselmiştir. Önümüzdeki periyotta iştirak finans kuruluşlarının iştirak finans ilkelerinin de gereği olarak gerçek ekonomiye ve sürdürülebilir kalkınmaya daha çokça destek olmasını beklemekteyiz.”

Türkiye, en çokça sukuk ihraç eden 4. ülke

Mehmet Ali Akben, global olarak bakıldığında dünyada iştirak finans bölümünün yekun büyüklüğünün 2019’da bir evvelki yıla nazaran yüzde 11,4 artarak 2,19 trilyon dolardan 2,44 trilyon dolara yükseldiğini belirterek, “Katılım finansın yekun hacmi açısından ülkemiz, yaklaşık 63 milyar dolar ile dünyada 7. sırada nokta almaktadır. Dünya pastasından aldığımız behre ise yaklaşık yüzde 2,6 seviyesindedir.” diye konuştu.

Iştirak finansının alt bileşenlerinden bankacılık yerinde kolun yekun etkinlerinin 2018 sonu itibarıyla yüzde 22,2 artarak 2019 ahir 47,9 milyar dolara ulaştığını aktaran Akben, iştirak finansının anamal piyasası yerinde ise sukuk ihraçları bakımından Türkiye’nin, geçen yıl en ziyade ölçüde sukuk ihraç eden ülkeler arasında 4. sırada yan aldığını bildirdi.

Akben, şunları kaydetti:

“Yaşanan artışta kamudan fazla şahsi bölüm sukuk ihraçlarının tesiri daha ziyadedir. Iştirak sigortacılığı sahasında ise 2018 yılında dünyada prim üretimi, bir evvelki yıla nazaran yaklaşık yüzde 3,2 artarken, bu orantı ülkemizde yüzde 69 olarak gerçekleşmiştir. Devletimizin 2023 finansal hizmetler vizyonu çerçevesinde iştirak finans sisteminin canlı büyüklüğünün 100 milyar doların üzerine çıkması ve bu sayede iştirak finans dalının finans kesimi içindeki hissesinin yüzde 15’e yükselmesi hedeflenmiş durumdadır.

2000’li yıllardan sonra kamunun değerli destek verdiği iştirak finans sektörümüze ilişkin çalışmalar, kolun gelişmesi ve İstanbul’un iştirak finans yerinde memleketler arası bir merkez olması için bütün gereksinimleri ortaya koymak emeliyle 2013 yılının ahir düzenlenen çalıştaydan sonra ivme kazanmıştır. Kelam konusu çalıştayda ortaya çıkan görüş ve tavsiyeler neticesinde iştirak finans kolunun geliştirilmesi 10. Kalkınma Planı’nda (2014-2018) noktasını almıştır.”

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Bulut da İslami ekonomik yaklaşımın, yaratılmışların en onurlusu olan kişisi merkeze koyduğunu söz ederek, İslami ekonominin günden güne dünya tarafından daha yeterli anlaşıldığını söyledi.