DW Türkçe’den Kayhan Karaca’nın haberine nazaran, başvuruyu ‘öncelikli dosya’ olarak sürece koyan AİHM, Berkin Elvan’ın ömür hakkı ve iç hukukta devam etmekte olan davayla ilgili olarak Türk hükümetine bir seri soru yöneltti.
Berkin’in annesi, babası ve kardeşleri tarafından 29 Kasım 2019 tarihinde AİHM gündemine taşınan müracaatta Berkin’in ölümünün ölçüsüz güç tasarrufundan kaynaklandığı belirtilip polis memurlarının gaz fişeklerinin tasarrufu konusunda gereğince eğitilmediği, bu hususun yasal mevzuatta net olmadığı öne sürülmüştü.
Berkin Elvan’ın ölümüne neden olan polis memuruyla ilgili ceza soruşturmasının uzunluğuna işaret eden davacılar, olayla ilgili aktif soruşturma yürütülmemiş olmasından da şikayetçi.
Müracaatlarında Berkin’in 269 gün komada kalmış olmasının davacılar açısından oluşturduğu acıya da dikkat çeken davacılar, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) hayat hakkıyla ilgili 2., insanlık dışı ve beğenilmeyen muamelenin önlenmesiyle ilgili üçüncü, söz özgürlüğüyle ilgili 10’uncu, toplanma özgürlüğüyle ilgili 11. ve duruşmalar önünde faal müracaat hakkıyla ilgili 13. hususlarının ihlal edildiğini savunuyor.
Türk hükümetine sorular yöneltildi
AİHM, müracaatla ilgili olarak Türk hükümetine Berkin Elvan’ın ömür hakkı ve olayla ilgili soruşturma hakkında sorular yöneltti.
Duruşma, hükümetten Berkin Elvan’ın ömür hakkının AİHS kriterleri temelinde ihlal edilmediğini kanıtlamasını istedi. Berkin’in hayatını yitirmesinin ‘mutlak surette gerekli güç kullanımından’ kaynaklandığını açıklamasını talep etti.
Gaz fişeği tasarrufunda hayat hakkına yönelik riskleri en aza indirgemek için ne üzere tedbirler alındığını soran AİHM, toplumsal fiillerde bu cins silahların tasarrufuyla ilgili yasal düzenlemeler hakkında haber istedi. Gaz fişeği tasarrufu konusunda polis memurlarına verilen eğitimi sordu.
Cezai sorumluluğun yalnızca bir polis memurunun üstünde olması sorgulandı
Berkin Elvan soruşturmasının bütünüyle ilgili haber isteyen AİHM, soruşturmanın AİHS’nin hayat hakkıyla ilgili unsuruna münâsib yürütüldüğüne dair kanıt gönderilmesi talebinde bulundu.
Soruşturma sürecinde hükümet yetkilileri hakkında kovuşturma talebinin reddedilmesiyle ilgili ayrıntı istedi. Berkin’in ölümüyle ilgili soruşturmanın aktifliği bakımından, cezai sorumluluğun yalnızca bir polis memurunun üstünde olmasını sorguladı.
Bu sorular aynı zamanda davacı tarafa da gönderildi. AİHM prosedürüne nazaran Berkin’in davacı ailesi ve Türk hükümetinin artık muhtemel bir dostane tahlil için 12 haftaları bulunuyor. Bu vade için taraflar kendi aralarında tahlil bulamazlarsa AİHM kendilerine yukarıdaki soruları yanıtlamaları için 12 hafta ek müddet verecek.
AİHM, taraflardan gelecek cevaplar temelinde davayı esastan görecek. Bu süreç içinde davayla ilgili Strasbourg’da duruşma düzenleme kararı da alabilir.
