Bitlis’in Ahlat Müze Müdürlüğü Başkanlığında yürütülen Eski Ahlat Kenti İç Kalesi kazılarında ilçenin tarihini aydınlatma yönünde önemli bulgular ortaya çıkmaya başladı.
Harabeşehir Mahallesi’nde mağara yerleşimlerinin bulunduğu alanın üst kısmında yer alan kaya bloklarının üzerine heyeti İç Kale’de, Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesiyle yapılan hafriyat çalışmalarında ortaya çıkarılan bulgular Ahlat’ın tarihine ışık tutacak. Eski Ahlat Kenti Hafriyatları Bilimsel Koordinatörü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, yıldır yürüttükleri hafriyat çalışmalarında önemli bulgulara ulaşmaya başladıklarını söyledi. Hafriyat çalışması yürüttükleri Eski Ahlat İç Kalesi’nin Ahlat’ın en eski yerleşim yeri olduğunu düşüklerini söz eden Kulaz, “Ahlat Müze Müdürlüğü başkanlığında burada bir hafriyat gerçekleştiriyoruz. Burada Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak yaptığımız hafriyatın bu sene ikincisini gerçekleştiriyoruz. 15 Temmuz’dan itibaren hafriyat çalışmalarımız var ve geçen sene ortaya çıkardığımız, bu sene biraz daha ileri taşıyarak yeni bulgular elde ettik. Toplam 2 açmada bu sene çalışma gerçekleştiriyoruz. Ahlat İç Kalesi olarak tanımladığımız bölgenin ilk açması giriş bölümü R15 diye isimlendirdiğimiz yer. Oradaki çalışmalarımızda Ahlat İç Kalesi’ne ilişkin surlar ve giriş bölümünü tespit ettik. Orta Çağ dönemine ilişkin çıkardığımız 3 adet katman var. Birincisi Ahlatşahlar dönemine ilişkin mimari doku, ikincisi Ahlatşahlar döneminden önce olduğunu iddia ettiğimiz katman, birde tekrar Ahlatşahlar döneminden önceye ilişkin olduğunu düşündüğümüz katman var. Fakat burada yaptığımız çalışmalarda Ortaçağ seramiği kadar Erken Tunç Çağı, Karaz kültürüne ilişkin seramik modülleri ve demir çağına ilişkin seramik bulgulara rastladık. Bu da buranın erken dönemden itibaren yerleşime sahip olduğunu gösteriyor. Aslında bu seramikler bize Ahlat merkezi baz aldığımızda şunu da gösteriyor, burası Ahlat’ın en eski yerleşim yeri. Tahminen ileri de farklı çalışmalar yapılırsa buradan daha eski yerleşim yerleri çıkabilir, lakin bildiğimiz kadarıyla Eski Ahlat İç Kalesi, Ahlat’ın en eski yerleşim yeri olarak şu anda gözüküyor” dedi.
“Ortaçağ dönemine saray olduğunu düşündüğümüz bir yapı üzerinde çalışıyoruz”
İkinci açma üzerinde çalışmalara ağırlaştıklarını belirten Eski Ahlat Kenti Hafriyatları Bilimsel Koordinatörü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bunun dışında birde Ortaçağ dönemine ilişkin bir mimari doku var. Buranın da bir saray olduğunu düşünüyoruz. Bir seyir kulesi olarak varsayım ettiğimiz bir alan var, önünde büyük bir kompleks görünüyor. Biz mimari yapıdan buranın saray olduğunu kestirim ediyoruz, lakin kompleksin tamamını ortaya çıkaramadık. Tahminen kesin bir şey söylemek için kompleksin tamamını kazıp ortaya çıkarmak gerekecek. Bizde çalışmalarımızı ona göre yönlendiriyoruz. Buranın temel özelliği daha çok Ortaçağ dönemine ilişkin seramik bulgular vermesidir. O yüzden buranından daha çok Ortaçağ’da kullanılan bir kompleks yapı, muhtemelen de saray olduğunu yönünde kanaat geliştiriyor bizde. İnşallah ilerleyen yıllarda kompleks yapının tamamını ortaya çıkardığımızda daha kesin bir şey söyleme imkanına sahip olacağız.”
“Seramik buluntulara çokça rastlıyoruz”
Yaptıkları hafriyatlarda başta Karaz kültürü olmak üzere çeşitli dönemlere ilişkin seramik buluntulara rastladıklarını tabir eden Kulaz, “Doğu Anadolu’da yaygın olarak kullanılan bir Karas kültürü var. Karaz kültürünün burada da yerleşik olarak bulunduğunu söylemem mümkün. Tekrar Karaz kültüründen sonra Tunç çağının başka dönemlerine ilişkin seramik bulgular, Demir çağı ve kısmen de Urartu dönemine ilişkin seramikler tespit ettik. Bu da Ahlat İç Kalesi’nin milattan önce 3200’lerden başlayarak kesintisiz yerleşime sahne olduğunu gösteriyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının bize sunduğu imkanlar var. Kendilerine çok çok teşekkür ediyoruz. Genel müdürlüğümüze, Ahlat Müze Müdürlüğü, Müze Müdürümüz Mikail Ercek’e, hafriyat takımımızda bulunan Dr. Araştırma Görevlisi Sinan Kılıç’a ve bakanlık temsilcisi Cuma İbrahimoğlu’na çok teşekkür ediyoruz. İleri de inşallah çok daha güzel veriler çıkaracağız. Ben buranın Ahlat’ın tarihini ortaya koyması bakımından önemli bulgular sunacağını düşünüyorum ve umut ediyorum” diye konuştu.
