Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), bu yılın ocak-ağustos dönemine ilişkin üretim ve ihracat adetleri ile pazar verilerini açıkladı. Sekiz aylık müddette geçen yılın birebir dönemine göre toplam üretim yüzde 23 azalarak 712 bin 98 adet, otomobil üretimi ise yüzde 21 düşüşle 485 bin 314 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 731 bin 901 adede ulaştı.
Her yıl ağustos ayında bakım/onarım ve üretim planlamaları için üretime orta veren otomotiv üreticileri, bu sene daha kısa müddette hazırlıklarını tamamlayarak pandeminin negatif tesirini azaltmaya ağırlaştı. Bu doğrultuda, ağustosta Türk otomotiv endüstrinin toplam üretimi geçen yılın yılın tıpkı ayına göre yüzde 44 artarak 75 bin 341 adet, otomobil üretimi de yüzde 45 yükselişle 45 bin 211 adet olarak gerçekleşti.
Otomotiv endüstrisinin yılın 8 ayında kapasite kullanım oranı yüzde 53 seviyesinde gerçekleşti. Araç? kümesi bazında kapasite kullanım oranları ise hafif araçlarda (otomobil hafif ticari araç?) yüzde 55, ağır ticari araçlarda yüzde 38, traktörde ise yüzde 40 oldu.
Ticari araçta üretim yüzde 27 daraldı
Ocak-ağustos döneminde ticari araç üretimi yüzde 27 daralırken, ağır ticari araç kümesi üretimindeki daralma yüzde 13, hafif ticari araç kümesinde ise yüzde 28 seviyesinde gerçekleşti.
Söz konusu dönemde, toplam ticari araç pazarı yüzde 85, hafif ticari araç pazarı yüzde 86 ve ağır ticari araç pazarı yüzde 75 arttı. Baz tesiri dikkate alındığında ise ticari araç pazarı 2017’nin yüzde 35 gerisinde kaldı. Sırf ağustosa bakıldığında yük ve yolcu taşıyan ticari araç üretimi 30 bin 130 adet, traktör üretimi ise 2 bin 968 adet oldu.
Bu dönemde otomotiv pazarındaki toplam satışlar, 2019’un tıpkı dönemine göre yüzde 69 artışla 414 bin 931 adet oldu. Otomobil pazarı da yüzde 64 artış gösterdi ve 317 bin 394 adet seviyesinde gerçekleşti.
Son 10 yıllık ortalamaya göre yüzde 16’lık düşüş
Son 10 yıllık ortalamalar dikkate alındığında, ocak-ağustos döneminde toplam pazar yüzde 16, hafif ticari araç pazarı yüzde 28, ağır ticari araç pazarı yüzde 47, otomobil pazarı ise yüzde 10 düşüş gösterdi.
Birinci 8 aylık dönemde, otomobil pazarında ithal araçların hissesi yüzde 61 olurken, hafif ticari araç pazarında yüzde 38 olarak gerçekleşti.
İhracatta liderliği korudu
Ocak-ağustos döneminde ihracat, geçen yılın birebir dönemine göre adet bazında yüzde 35 azalarak 523 bin 288 olarak gerçekleşti. Otomobil ihracatı yüzde 32 düşüşle 360 bin 118 adet olurken, ticari araç ihracatı ise yüzde 42 azaldı. Traktör ihracatı ise yüzde 20 gerileyerek 8 bin 376 adet olarak gerçekleşti.
Pandemi nedeniyle Avrupa’da ticaretin durma noktasına geldiği nisanda 10 bin 613 adet olan otomotiv ihracatı; mayısta 44 bin 406, haziranda 70 bin 809, temmuzda 78 bin 242 adet olmuştu. Ağustosta ise bu sayı 42 bin 865 adet olarak kayıtlara geçti.
Ağustostaki bu gerilemede ihraç pazarlarının daha tam manasıyla toparlanamamış olmasının tesiri kadar Türk otomotiv endüstrinin bakım ortası döneminde iç pazar için üretime yük vermesinin de tesiri oldu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, toplam otomotiv ihracatı 8 ayda yüzde 14,2’lik hisseyle ihracat sıralamasında ilk sıradaki yerini müdafaayı sürdürdü.
Otomotiv ihracatı 8 aylık dönemde hem dolar hem de avro bazında yüzde 27 geriledi. Bu dönemde, toplam otomotiv ihracatı 14,7 milyar dolar olarak gerçekleşirken, otomobil ihracatı yüzde 27 azalarak 5,4 milyar dolar seviyesine indi. Avro bazında otomobil ihracatı ise yüzde 26 azalarak, 4,8 milyar avro oldu. Tıpkı dönemde, dolar bazında ana sanayi ihracatı yüzde 31, tedarik sanayi ihracatı da yüzde 20 azaldı.
