Video konferans aracılığıyla yapılan Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) 53. Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda konuşan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Çin’in ihtilaflı sulardaki askeri konuşlanmasına sadece sözle değil aksiyonla karşılık verilmesi gerektiğini belirterek bölge ülkelerine “Amerika yanınızda olacak.” bildirisi verdi.
Çin’in, ASEAN Koşulu’nda yer alan demokratik kıymetlere ve egemenlik, eşitlik ve toprak bütünlüğü üzere ilkelere hürmet göstermediğini savunan Pompeo, “Bence bir adım öteye gidilmeli, sırf konuşmak yetmez harekete geçmek gerek. Çin Komünist Partisinin bizi ve halkımızı çiğneyip geçmesine müsaade vermeyelim. Kendine itimadınız tam olsun, Amerika size yardım edecek bir dost olarak yanınızda olacaktır.” dedi.
Pompeo, ABD yönetimin Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki resiflerde askeri hava alanları, radar ve füze sistemleri kurmasına yardım eden şirket ve kişiyi yaptırım listesine aldığını hatırlattı.
Güney Çin Denizi’ne kıyısı bulunmayan ABD, bölgede seyrüsefer ve uçuş güvenliğini sağlama gerekçesiyle savaş gemileri ve uçaklarla devriye görevleri ve tatbikatlar yapıyor.
“GÜNEY ÇİN DENİZİ” SORUNU
Çin, 1947’de yayımladığı “Dokuz Çizgi Hattı” ismi verilen haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik iddiasında bulunuyor. Su altı kaynakları açısından güçlü bölgedeki hak iddiaları başta Filipinler olmak üzere Vietnam, Brunei ve Malezya üzere kıyı komşusu ülkelerle egemenlik ihtilafına yol açıyor.
Pekin’in tartışmalı sularda inşa ettiği yapay adalar üzerinde kurduğu üsleri silahlandırdığı iddiaları, ABD ve bölge ülkeleriyle ortasında gerginliğe sebep oluyor.
Memleketler arası Tahkim Duruşması, 2016’da Filipinler’in müracaatıyla verdiği kararda, Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına karar vermişti.
