1) ABD’de başkanlık seçimlerinde delege sistemi uygulanıyor. Her eyalet için muayyen bir delege sayısı laf konusu. Bir eyalette çoğunluk oyu alan, o eyaletin tüm delegelerini de kazanmış oluyor. Yekun 538 delegenin en az 270’ini alan başkan oluyor.
2) 2016 seçimlerinde Demokrat aday Hillary Clinton, ülke genelinde daha fazla oy almış, lakin kritik birkaç eyaleti Cumhuriyetçi Donald Trump’a kaptırdığı için başkanlık koltuğunu kılpayı kaybetmişti.
SON DURUM NE
3) Salgının süratle devam etmesine karşın ağustos ayında iki partinin de kurultaylarının yapılması ve adaylarının resmen ilan edilmesi bekleniyor. Demokratlar’dan Joe Biden, Cumhuriyetçiler’den de Trump’ın adaylığına kesin gözüyle bakılıyor.
4) Biden için zaferin formülü Clinton’ın kaybettiği Michigan, Pennsylvania ve Wisconsin üzere oy rengi değişebilen eyaletleri kazanmak. Biden, bu eyaletlerde anketlerde önde gidiyor.
5) Kamuoyu yoklamalarına nazaran Biden, Trump’ın kalesi olarak bilinen Teksas, Georgia, Florida ve Ohio’da da önde. Ama mütehassıslar, Biden’ın rakip kaleleri alıp tulum çıkarma peşine düşerse kritik eyaletlerde geride kalabileceği ikazında bulunuyor.
TRUMP VAZGEÇER Mİ
6) COVID-19 salgını, ekonomik buhran ve ırkçılık tansiyonu Trump’ı berbat etkilemişe benziyor. Eylül ayına kadar kritik eyaletlerde farkın kapanmaması halinde Trump’ın yarıştan çekilebileceği savları bile dillendiriliyor. Trump ise seçmenini harekete geçirmek için mitinglerine sürat vermeye hazırlanıyor.
7) Trump’ın vergi indirimleri, büyük Amerikan şirketlerinin kârlılığını 2018’de yüzde 20’den fazla arttırmaya yardımcı oldu. Şirketler ise tasarruflarıyla şirket paylarını geri alırken hissedarlar daha da varlıklı oldu. Koronavirüs bilhassa dar ve orta gelir kümesini vurdu. İşsizlik desteği için başvuranların sayısı rekor bir seviyeye ulaşarak 33 milyonu buldu.
BIDEN İLE NE DEĞİŞİR
8) Ekonomistler, Biden’ın Çin ve AB ile daha az ticari gerilim yaratacağını, yatırımcılara rahatlama sağlayacağını, ayrıyeten kurumlar vergisi artışlarının ekonomiyi canlandıracak hükümet harcamalarını finanse edebileceğini, bunların pandemi sonrası toparlanma için potansiyel bir artı olduğunu öne sürüyorlar.
ÖBÜR BİLİNMEYENLER
9) Eski Başkan Barack Obama’nın yardımcısı olan Joe Biden’ın seçilmesi, ayrıyeten Demokratlar’ın Senato’yu da geri alması Obama siyasetlerine geri dönme manasına gelebilir. Koronavirüs ile gereğince savaş etmemekle suçlanan, ABD’yi ‘büyük yapacağım’ derken birçok memleketler arası akitten çekilerek süpergücü kendi içine kapatan Trump, seçilemezse eski hayatına geri döneceğini söylemişti.
10) Salgın döneminde seçmenin nasıl oy vereceğinden, eyaletlerin koronayı nasıl denetim edeceğine kadar birçok öge seçimlere tesir edebilir. Birtakım mütehassıslar Demokrat seçmenin virüsten daha fazla kaygı duyduğunu, sandığa gitmeyebileceklerini, bunun da Trump’a yarayacağını savunuyorlar.
‘KANYE WEST YARIŞTAN ÇEKİLDİ’ ARGÜMANI
3 Kasım seçimleri için adaylığını açıklayan rap’çi ve TV ünlüsü Kim Kardashian’ın eşi Kanye West’in, adaylığı için gerekli desteği bulamaması üzerine yarıştan çekildiği sav edildi. West için yüzde 2’lik bir oy potansiyeli öngörülüyordu.
