Bursa’da Kalaycılık Mesleği ve Yılmaz Erişen’in Hikayesi

Bursa’da Kalaycılık Mesleği: Son Temsilcilerden Yılmaz Erişen
Bursa’da, kalaycılık mesleğini 45 yıldır sürdüren 55 yaşındaki Yılmaz Erişen, bu geleneksel işin artık sona yaklaştığını ve gençlerin bu alana ilgi duymadığını vurguluyor. Teknolojinin ilerlemesi ve el sanatlarına olan ilginin azalması, kalaycılığın geçmişteki önemini yitirmesine neden oldu. Özellikle, büyüklerin evlerinde sıkça bulunan bakır tavalar ve tencereler, günümüzde tozlu raflarda unutulmaya terkedilmiş durumda.
Erişen, babasından devraldığı bu mesleği, sabahın erken saatlerinde dükkanını açarak icra ediyor. Müşterilerinin getirdiği bakır kaplara büyük bir özenle yaklaşan Erişen, kalayladığı malzemelerle müşterilerinin takdirini kazanıyor. Mesleğini 45 yıl boyunca sürdürdüğünü belirten Erişen, “Bu işe ilkokul 3. sınıfa giderken okuldan sonra dükkana gelerek başladım. 8 yaşından beri bu işin içindeyim. Baba mesleğim, okuldan sonra burada çalışmaya geliyordum. Çalışmaya gelmeyince kızarlardı, ‘dükkanda iş var, siz burada oturuyorsunuz’ derlerdi,” şeklinde konuştu.
Gelecek Nesil İçin Endişeler
Yeni neslin el sanatlarına olan ilgisinin azaldığını ifade eden Erişen, “Gençlerin bu tür işlerde merakı yok. Bizim zamanımızda ve bizden sonraki nesilde merak vardı ama şimdiki yeni nesilde böyle bir ilgi yok. Şimdiki gençler masa başı iş istiyorlar. Eskiden okullar bittiğinde çocuklar gelirdi buraya ve ‘çırak lazım mı’ diye sorarlardı. Şimdi ise ne gelen var ne de giden. Bu meslek bitme noktasına geldi, bizlerden başka yapan yok,” dedi.
Mesleği Yaşatma Çabaları
Erişen, mesleğini yaşatmak için elinden geleni yaptığını belirtti. “Yeni bakır ürünler üretiliyor, bu sayede ayakta kalabiliyoruz. Eskiden bakır çaydanlıkların başka modeli vardı, şimdi ise daha farklılar. Vatandaşlar özenip alıyor ve kalaya ihtiyaç duyduğunda getirip kalaylatıyor. Kahvaltı yerleri ve çay bahçeleri, bakır tava ve çaydanlık getiriyor. Bu sayede ayakta durmaya devam ediyoruz,” şeklinde konuştu. Erişen, 70 yıllık dükkanında 45 yıldır bu mesleği sürdürdüğünü ve iş olduğu sürece çalışmaya devam edeceğini de ekledi. “Bu mesleği öldürmek istemiyoruz ama elimizden pek bir şey gelmiyor. Gözümüzün önünde erimeye devam ediyor,” dedi.
Kalaycılıkta Doğru Uygulamalar
Erişen, bakır ürünlerin doğru kalaycılarda kalaylatılması gerektiğine dikkat çekerek, “Bakırda pişen yemeği yedikten sonra kalan yemeği başka bir kaba boşaltılması gerekiyor. İçerisinde durmamalı. Bu, kalayın dayanıklı durması için önemli,” dedi. Ayrıca, seyyar kalaycılara dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. “Vatandaşlar, ürünlerini sokakta geçen seyyar kalaycılara kalaylatıyorlar. Onlar kurşun ile kalayladığı için zehirlenme riski oluşturabiliyor. Bakır insanı zehirlemez; önemli olan doğru bir şekilde kalay yapılmasıdır,” diyerek sözlerini tamamladı.
– BURSA