UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde mahal alan ve “En düzgün korunan 20 kent” arasında bulunan Karabük’ün Safranbolu ilçesinde, definecilerin maksadı olan kaya mezarları, kurtarılmayı bekliyor.
Osmanlı döneminden kalma han, hamam, cami, çeşme, köprü ve konaklarla öne çıkan Safranbolu’da, diğer medeniyetlere ilişkin tarihi yapılarda dikkat çekiyor.
Paflagonlar, Erken Bizans ve Rumların yaşadığı, 2 bin 500 yıllık bir geçmişe sahip Karakoyunlu, Gündoğan ve Üçbölük köyleri ile Soğanlı Çayı Vadisi’nde rastlanan kaya mezarları, defineciler başta olmak üzere vatandaşlar tarafından harap edilmiş durumda.
Defineciler tarafından kazı ve patlatmaların yapıldığı, her bölgesine sprey boyalarla metinlerin yazıldığı kaya mezarları, turizme kazandırılarak kurtarılmayı bekliyor.
3 bin yıllık tarihi geçmişinde pek çok uygarlığa mesken sahipliği yaparak önemli kültürel zenginliklere sahip olan ve yılda yaklaşık 1,5 milyon turist ağırlayan Safranbolu’da, kaya mezarlarının turizme kazandırılmasıyla nahiye önemli bir destinasyon daha kazanmış olacak.
Üçbölük Köyü Kültür ve Sanat Merkezi sorumlusu Recai Demirsöz, İhlas Haber Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, nahiyede taraf alan kaya mezarının Dergek Boğazı Kral Mezarı olarak geçtiğini söyledi.
Ortamda çok sayıda kaya mezarının bulunduğunu tabir eden Demirsöz, “Bölgemizde bulunan öteki kaya mezarları üzere 2 bin 500 yıl öncesine dayanıyor. Paflagonyalıların aşama aşama yaptıkları bir mezar. Bu harika bir mezar ancak zamanla tahrip edilmiş. Sütunlar yok şu anda. Bu kral mezarı 1912 yılında bir Alman arkeolog tarafından keşfedilip, Almanya’da bir dergide yayınlanmıştır” dedi.
“Dinamitliyorlar yahut murçlarla kırıyorlar”
Kaya mezarlarının tahrip edildiğini aktaran Demirsöz, “Genelde kaçak kazı yapanlar burayı tahrip ediyor. Dinamitliyorlar yahut murçlarla kırıyorlar. Sütunları yok, üç sütün olması gerekiyor. En son Avustralyalı bir profesör getirmiştim, Türkiye’nin kaya mezarlarını inceliyordu. Ondaki fotoğrafta ortadaki sütun sapasağlamdı, şuanda o da kırılmış” diye konuştu.
Ortamın turizm potansiyelinin yüksek olduğunu vurgulayan Demirsöz, şunları kaydetti:
“Turizme kazandırılması yönünde geçmişte çalışma olmuştu, köyümüzdeki Kültür ve Sanat Merkezi o amaçla açılmıştı. Gelgelelim yerde rastgele bir yatırım yapılmadı.”
Demirsöz, yerde çok sayıda arkeolog yapıtın bulunduğunu, ürünlerin yakın tarihe kadar geldiğini lakin zamanla tahrip edilerek yok olduğunu laflarına ekledi.
