Almanya Başbakanı Angela Merkel’in parlamentodaki soru-cevap seansında Şark Akdeniz’de Türkiye-Fransa bunalımını ‘çok ciddi’ diye nitelediği ve AB-Türkiye ilişkilerinin ‘iki istikametli yaklaşımla yine tanımlanmasını’ telkin ettiği açıklamalarını Deutsche Welle Türkçe haberleştirdi.
10 Haziran’da Libya’ya silah taşıdığından şüphelendiği bir kargo gemisini durdurmak isteyen Fransız savaş gemisine Türk fırkateynlerinin radarlarını kilitlediği ve Türk denizcilerinin kurşun geçirmez yelekler giyip silahların arkasına geçtiğini sav eden Paris’in Ankara’ya dair şikayetlerini NATO ve AB’ye taşımasıyla ilgili sorularla karşılaşan Merkel şöyle karşılık verdi:
“Bunu biz de çok ciddiye alıyoruz. Fransa Cumhurbaşkanı ile bu olay hakkında görüştüm. Orada tam olarak ne olduğu NATO’da inceleniyor. Rapor şimdi hazır değil, fakat NATO’ya üye devletler arasında bu tür olayların tekrarlanmaması için elimizden gelen her şeyi yapmamız gerekiyor. Bu çok önemli.”
Almanya’nın bugün başlayan AB Dönem Başkanlığı’nda Türkiye’ye dair izlenecek siyaset ve Fransa ile ortak siyaset oluşturulup oluşturulmadığına yönelik sorular üzerine şansölye şunları söyledi:
“Türkiye ile ilgili entegrasyonlu ve tutarlı bir stratejiye muhtaçlık var. Türkiye stratejisinin karşılıklı bağlar ve muaheze konusu ögeler olmak üzere iki ögeyi içermesi gerekiyor.”
“Bu iki ögeden biri, stratejik olarak birbirimize bağlı olduğumuz gerçeği. Örneğin NATO’da birlikteyiz, fakat aynı zamanda sığınmacı sıkıntısının tahlili de Türkiye-AB mutabakatında olduğu üzere yalnızca ikili temaslarla mümkün olabilir.”
Libya ve Suriye üzere pek çok boyutu olan bahisleri da stratejik bağlar arasında sayan Merkel, diğer yandan Türkiye’de insan haklarının durumu, Türkiye’nin Kıbrıs ve Yunanistan açıklarında sondaj çalışmaları yürütmesi üzere eleştirilmesi gereken hususlar bulunduğunu sıralayarak şöyle devam etti:
“Bu iki ögesi bir arada yürütmek önemli. Taraflar arasında tekrar görüşmeler başlaması için çalışıyoruz. Almanya, Türkiye ile ilişkileri çeşitli boyutlarıyla yürütebilmeye çalışıyor. Bu, her zaman kolay değil ve yalnızca Fransa ile birlikte çalışarak bunun üstesinden gelebiliriz.”
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde sığınmacılara yönelik insan hakları ihlallerinde bulunduğu suçlamalarının hatırlatılması üzerine, insan haklarına riayet edilmesi gerektiğini, fakat asıl konunun durumun bu noktalara gelmemesini sağlamak olduğunu anlayan şansölye, AB’nin hudut komşusu Türkiye ile diyaloğun önemine dikkat çekerek ekledi:
“Örneğin Türk-Yunan kara hududunda yaşananlar sığınmacılar üzerinden siyaset yürütmekti. Bunun tekrarlanmasına müsaade verilemez.”
Almanya Başbakanı, bu tür durumların yaşanmaması için ilgili ülkelerle düzenlenmiş kurallara ve anlaşmalara gerek olduğunun altını çizerek şöyle konuştu:
“Bunu savunmaya devam edeceğim. Türkiye ile AB arasındaki sığınmacı mutabakatı nedeniyle bana da üzücü bir biçimde çok tenkit yöneltildi. Lakin ben, sığınmacıların şu an mali yardımlarla yapmaya çalıştığımız üzere yaşadıkları ülkelerde âlâ bir halde yaşamalarını sağlamaktan daha kişisi olabilecek öteki bir imkan görmüyorum.”
