Özügergin, Kathimerini gazetesindeki demecinde, Türk-Yunan bağları ile Kıbrıs derdine ve Libya problemine değindi.
Türkiye ve Yunanistan arasında farklılıkların tahliline yönelik bu aşamada yeni bir açılımın mümkün olduğunu lisana getiren Özügergin, “Gerçekten bir açılım olabilir gelgelelim üçüncü taraflara şikayette bulunmak bizi tahlile götürmüyor, en azından bizim durumumuzda. Gayrı faktörler aracılığıyla ağırlık tatbik eforu işe yaramayacak. Medeni ülkeler sıkıntılarını balkonlardan ilan ederek çözmez.” sözünü kullandı.
İki ülkenin aralarındaki anlaşmazlıkları BM Haritası kapsamında tahlile kavuşturabileceğini belirten Özügergin, şunları kaydetti:
“BM mukavelesi burada: Neredeyse tüm farklılıkların ne biçimde çözülebileceğini tamamıyla kapsıyor, müzakere, arabuluculuk, hakemlik, isimli itilaf vesaire, nasıl derseniz deyin. Bu metotlardan hepsine açığız, bunları kullanalım. Odak noktamız her vakit hadlerin belirlenmesinin adil, eşit ve barışçı formda olması gerektiği istikamettedir.”
Türkiye Petrolleri Anonim Iştirakine (TPAO) Şark Akdeniz’de yeni araştırmalar için ruhsat verilip vermeyeceğine ait soruyu yanıtlayan Özügergin, “Türkiye her devir yaptığını söyler, söylediğini de yapar.” dedi.
Özügergin Türkiye’nin her hengam her seviyede açık ve dosdoğru ileti verdiğini belirtti ve şöyle devam etti:
“Satır aralarındaki bildirileri okumanıza gerek yok. Bildirilerimiz her hengam her seviyede açık ve dosdoğrudur. Bize karşı yapılmak istenilen oldu bittiler güzelimize gitmiyor ne de biz bu formda hareket ediyoruz. Yaptığımızı söylüyoruz ve söylediğimizi de yapıyoruz. Örneğin, Kıbrıslı Rumları ve Yunanistan dahil olmak üzere bölgesel ve gayrı işbirlikçilerin Şark Akdeniz’de tek yanlı çizgiler çizme teşebbüslerinin bizim haklarımızı ve Kıbrıslı Türklerinkini açıkça ihlal ettiği konusunda yıllardır uyarıyoruz. Hiçbir ülke, başka ülkeler açıkça hak ve çıkarlarını etkileyen ağlar örerken sakin kalamaz. Mahsusen Şark Akdeniz’e en büyük kıyıları olan Türkiye üzere bir ülke. Milletlerarası hukuk küçük, büyük her ülke için muteberdir lakin milletlerarası hukuk bütününde ve bağlamlarında tüm ilgili faktörleri göz önüne almaktadır, yalnızca hukuk fakültesinin bir numara sınıf talebesinin dahi bileceklerini değil. Bu kapsamda sakat inançlara son verilir ve fosilleşmiş tavırlar terk edilirse nitekim olumlu gelişmeler olabilir. Komşuların yalnızca konuşması değil, birbirini dinlemesi için dahi hiçbir devir geç değil.”
Yunanistan ve İtalya’nın İyon Denizi’ndeki hudutlar konusunda imzaladığı muahedeye değinen Özügergin, kelam konusu itilafın memleketler arası hukukun gayrı faktörleri göz gerisi ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir orta çizgi çizmekten ibaret olmadığının açık bir kanıtı olduğunu söyledi.
Memleketler arası Deniz Hukuku’nun incelenmesi gereken son kademe karmaşık bir itilaf olduğunu ve her çeşit müzakerenin “al-ver” sürecini kapsaması gerektiğini vurgulayan Özügergin şöyle devam etti:
“Yunanistan’ın komşularıyla hudutları belirleme konusundaki kronik sorunları çözmeye başlaması yürek verici. Mutabakatla öne çıkan iş birliği modelleri ve buna ek olarak AB üyesi iki ülke olarak Yunanistan ve İtalya tarafından imzalanan ek belgeler bundan sonrası için fikir veriyor. Gördüğüm kadarıyla mutabakat, memleketler arası hukukun gayrı faktörleri göz gerisi ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir orta çizgi çizmekten ibaret olmadığının da açık bir kanıtını oluşturuyor. Gerçekte Memleketler arası Deniz Hukuku incelenmesi gereken son nokta karmaşık bir muahede. Bu nedenle bu kadar hukukçu ve akademisyen ve eksperler milletlerarası hukuku yorumlamakla uğraşıyor. Aksi halde olağan bir cetvel işi görebilirdi. Deniz kesimlerinin sonlandırılması adalara ana kara kıyılarına olduğu üzere tesir tanıyarak iki kıyı arasında bir orta çizmek kadar yalın olsaydı, Maine Körfezi’nde ABD ve Kanada arasındaki had çizgisi bugünkü üzere mi olurdu? Manş (Denizi) neye benzeriydi? Rumen ve Ukraynalı dostlarımıza Karadeniz’de, taraflardan birine ilişkin küçük bir adanın başkasının kıyılarını örtmesine karşın deniz nahiyelerini sonlandırmayı nasıl başardıklarını sorun.”
Büyükelçi Özügergin, Yunanistan kamuoyunda, vakit zaman Türkiye’nin milletlerarası hukuku ihlal ettiği ve tehdit içeren ağırlıkçı siyaset uyguladığı cihetinde haksız bir algı oluşturulmaya çalışıldığını belirtti.
Türkiye’nin Karadeniz’de tüm komşularıyla her çeşit hudut belirleme itilaflarını muvaffakiyetle tamamladığına işaret eden Özügergin, “Bu ittifakların kimileri Soğuk Savaş periyodunda yapıldı. Tehdit, ağırlık, ya da sıkça Yunan kamuoyunun Türklerin ne halde işler yaptığı konusunda inandırılmaya çalışıldığı formda değil, karşılıklı hürmet ve memleketler arası hukuk temelinde yapıldı.” sözünü kullandı.
KIBRIS
Kıbrıs derdine değinen Özügergin, Kıbrıs’ta, Türk tarafını isteyerek ya da istemeyerek mecbur etmeye yönelik planlanan hiçbir oluşumun işlemeyeceğini söyledi.
Özügergin, Kıbrıs’ta çözümsüzlüğün sebebinin Rum tarafının yıllardır süren uzlaşmaz tavrı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Kıbrıs’ta 60’lı yıllardan bu yana tahlil için birçok plan ve müzakere yapıldı. Tahlil için tüm BM sekreterleri, lider ve arabulucular ve etnik kümeler sonsuz vakit harcadı. Tüm metotlar denendi. Sonuncu tahlilin mümkün olmamasının nedeni uygun kişilerin, ya da güzel fikirlerin yokluğu değil. Açıkça Rum tarafının, idaresi ve zenginliği paylaşmak niyetinde olmaması ya da bunu kabullenememesi, Türk homologlarının siyasi eşitliğini ve güvenlik telaşlarını dikkate almamasıdır. Kıbrıslı Türkler nefes alamaz durumda bulunurken, Rumlar tarafından bir 50 gecikme, erteleme ve manevralar yılı daha yaşanmasına müsaade vermeyeceğiz. Crans Montana’da kaldığımız noktanın devamı olmayacak. Top bizim alanımızda değil.”
Yunanistan ve İtalya arasındaki muahedenin Kıbrıs derdinin tahlilinde bir örnek oluşum edebileceğini söz eden Özügergin, “Komşular diyalogdan kaçınmamalı, kaçınamazlar. Yüz yüze görüşme olmazsa farklılıkları çözmek mümkün değil. İtalya ile olan mutabakat, komşuların yüz yüze gelerek, karşılıklı kıyıları üzere, aralarındaki problemleri çözümlemeleri için hoş bir örnek. Kişi, kelamda yüksek ahlaki duvarlarından noktaya inerek komşusunun haklarına değerli olmaya başladığında milletlerarası hukuk bunun için var. Müdahale olmadan ve tiyatroculuk yapmadan.” değerlendirmesine nokta verdi.
LİBYA
Libya ile ilgili soruları yanıtlayan Özügergin, Türkiye’nin başrol oynayan NATO üyesi bir ülke olduğunu ve unsurlara dayanan bir dış siyaseti bulunduğunu söyledi.
Türkiye’nin devlet geleneği olarak kişisi acılara karşı hassasiyeti bulunduğunu belirten Özügergin, “Türkiye Libya’ya vicdan gözüyle bakıyor. İnsan acısını ve iç savaşları durdurmaktan hiçbir vakit çekinmiyoruz. Rusya ile Suriye’den Libya’ya kadar olan geniş bir sorunlar yelpazesi konusundaki mütemadi temas ve diyaloğumuzun arkasındaki fikir budur. Darbecileri ve seraskerleri hiçbir hengam desteklemiyoruz.” diye konuştu.
Özügergin, Türkiye’nin Libya’ya olan olumlu eklerinin milletlerarası topluluk tarafından takdir edildiğini belirterek, “Sömürgecilik devrini hatırlatan kimi alakasız seslerin dışında memleketler arası topluluk ahir Türkiye’nin Libya’ya olan eğini tanıdı.” tabirini kullandı.
GÖÇMEN PROBLEMI
Büyükelçi Özügergin, göçmen sorunuyla ilgili sorular üzerine, Avrupa’ya olan göç akınlarının gitgide artan daima bir fenomen haline geldiğini belirterek, Türkiye’nin bu husustaki ağırlıklara en çok maruz kalan ön cephede bir ülke olduğunu söyledi.
AB’nin bu durumu takdir etmesi gerektiğini söz eden Özügergin, “4 milyon beşerle göçmen akınlarının yükünü çeken Türkiye’dir. Yalnızca sırt sıvazlamak ehil değil.” dedi.
Göçmen sıkıntısının, kolay formda yalnızca Türkiye’den ayrılmak isteyen göçmenler sorunu olmadığını, asıl sorunun bu kişileri yanlarından ayrılmaya mecbur eden savaşlar olduğunu lisana getiren Özügergin, “Sorunun kökleri yanıtsız kaldığı sürece Türkiye ve Avrupa Birliği bu çeşit basınçlara maruz kalmaya devam edecek.” görüşüne konum verdi.
