
Ulusal Hububat Kurulu (UHK) tarafından yayınlanan ‘Toprak Organik Unsur Raporu’, bitkisel üretimde ithal girdileri azaltıp, verimi artıracak bir program oluşturuyor. Ülkü bir toprağın yüzde 5 orantısında ‘organik madde’ içermesi gerektiğine dikkat çekilen raporda, Türkiye’nin içinde bulunduğu iklim kuşağı nedeniyle organik unsur yeterliliğinde yüzde 3’ün kabul edildiği vurgulanıyor.
‘Kalkınma hamlesi’
Fakat Türkiye’nin birçok tarım nahiyesinde organik unsur çoğunlukla yüzde 2’nin altında, velev yüzde 1 haddinde bulunuyor. Eksperler, topraktaki ‘organik madde’ sorunu çözülmeden yapılacak her tatbikin eksik kaldığına dikkat çekerken, bu nedenle topyekun bir seferberlik daveti yapıyor. Bu sayede üretimde daha çokça su ve daha çokça kimyasal gübre gereksinimi olmadan, ithal girdi azaltılıp, verim ise artırılabilecek.
Türkiye’de bu kapsamda toplu bir rapor hazırlayan KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade, organik husus eksikliğinin değerli verimlilik dertlerini beraberinde getirdiğini söyledi. Mahsusen Kovid-19 sürecinde tarımda yeterliliğin değerinin bir defa daha anlaşıldığına dikkat çeken Sade, Türkiye’de kurak iklim kuşağı, hasat artıklarının yok edilmesi, organik gübrelerin ziraî üretim dışı kullanılması, yanlış toprak sürece üzere nedenlerle organik husus eksikliği yaşandığını söyledi. Sade, “Bir hasta var ve ağzından beslemek zorundasınız. Bu durumda yaşar lakin sağlıklı bir insan üzere değil. İşte topraktaki durum da bu. Toprağın bir canı var. İçinde ona yetecek her şey varken çeşitli nedenlerle azalıyor. Bu bir kader değil. Bunu bir kalkınma hamlesi olarak ele alıp daima birlikte savaş etmeliyiz” dedi.
‘İlk siyasetimiz olmalı’
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Talim Üyesi Süleyman Soylu, Tarım ve Orman Bakanlığının ‘ekilmedik bir karış arazi kalmayana kadar’ memleketin tüm tarım yerlerinin kullanılması için değerli çalışmalar yürüttüğünü hatırlatırken, bu nedenle mevcut yerlerin verimini artırmak konusunda büyük adımlar atılması gerektiğini söyledi. ‘İlk siyasetimiz olmalı’ diyen Soylu şöyle devam etti:
“Şu ana kadar kolaycılığı seçip kimyasal gübreler ile ünite meydanda verimi artırmaya çalıştık. Gelgelelim olması gereken ise toprağın kendi yapısıyla canına can katmak olmalı. Bu çevreci yaklaşım ile bizden sonraki nesillere de verimli topraklar bırakabiliriz. Hem de o meyvede sebzede özlediğimiz doğal aromalara, kokulara, imgelere kavuşacağız. Uzun soluklu bir iş. Bu uzun maratonda besin güvenliğimizi sağlamak için sigortamız olabilir.”
‘İnanılmaz bir değer’
Raporda, organik maddeyi artıracak pratikler, sorun ve tahlil teklifleri de nokta alıyor. Bayram Sade’nin ‘inanılmaz bir değer’ olarak bahsettiği tavuk gübresi de bu pratiklerden biri olarak gösteriliyor. Birtakım teklifler şunlar:
– Tarım ve Orman Bakanlığınca organik gübrelere ve mineral ekli organik gübrelere verilen destekler sürmeli.
– Anız yakma cezaları uygulanmalı, hasat artıklarının kesinlikle tarlada kalması sağlanmalı.
– Ana eserlerin arasında kışlık ya da yazlık yeşil gübre bitkilerinin ekilmesi ve çiçeklenme periyodunda toprağa karıştırılması özendirilmeli.
– Her üreticinin evsel ve çiftlik organik artıklarını olgunlaştıracakları kompost çukuruna sahip olması özendirilmeli.
– Tavukçuluk işletmeleri ağırlaşıyor. Gübreler belediyelerce toplanarak, olgunlaştırıldıktan sonra toprakla buluşturulmalı.