Mübadele sonrası Samsun’a yerleşen vatandaşların kendine has kelimeleri bir tarih öğretmeni tarafından derlenerek “Mübadil Sözlüğü”nde toplandı.
Samsun’da tarih öğretmeni Muhammed Kaya, Vezirköprü ilçesinde mübadil köylerindeki yaşlılarla görüşmeler yaptı. Atalardan kalan bir hatıra olan kelimelerin yaşatılması için gayret gösteren Kaya, 2 yıl süren bir çalışma ile 750 kelimeyi bir ortaya getirdi.
Muhammet Kaya, “Selanik vilayetinin Drama Sancağı’na bağlı Sarışaban kazasının Çağlayık köyünden gelme mübadiller dil özelliklerini koruyorlar. Samsun’da yerleştirildikleri köylerden bir tanesi de Vezirköprü ilçesindeki Aydoğdu Mahallesi. Selanik’ten gelen son çınarların vefat etmesi üzerine mübadiller kendilerine has kelimeleri yaşatmaya devam ediyor. Geçmişe dönük yaptığım araştırmalar ve mübadil kimliğini korumak ismine yaptığı kültürel çalışmalar beni daha da fazlasını yapmaya yönlendirdi. Selanik’ten ve atalardan geriye kalan bir hatıra olan bu kelimelerin yeni nesillere aktarılmasına bende katkı vermek istedim. Bu çalışmamda Aydoğdu Mahallesi’ndeki yaşlılarla yaptığım görüşmeler ile bir ‘Mübadil Sözlüğü’ hazırladım” dedi.
Sözlükte yer alan kimi kelimelerse şöyle: “Dövmek: Canı çekmek, Durlaycak: Kirli kap eşya, Dumağı tutmak: Nezle olmak, Davluşmak: Dağılmak.”
Geçen sene de mübadil dedelere ilişkin fotoğraf standı açan Kaya yaptığı çalışmalar ile takdir topladı.
