AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, NTV canlı yayınında gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg‘in, Türkiye ve Yunanistan’ın çatışmayı önleme sistemleri kurmak için teknik görüşme yapma kararı aldığı yönündeki açıklamasının ne manaya geldiği sorulan Çelik, aslında yürüyen düzenekler olduğunu söyledi.
Çelik, “Bu sistemler bir bakıma oradaki yakınlaşmayı ayrıştırma misyonuyla yine değerlendirilmesi konusunda bir yaklaşım bu. Bu alışılmış ki askeri ve teknik bir yaklaşım. Türkiye ve Yunanistan ortasındaki ikili problemlerin tahliliyle ilgili bir sistem değil. NATO askeri bir örgüt olduğu için” tabirini kullandı.
Yunan kuvvetlerinin Türk gemilerini taciz ettiğini, Türkiye’nin de buna karşılık verdiğini aktaran Ömer Çelik, bu durumun da bir gerilim, bir tansiyon, bir çatışma riskini barındırdığını dile getirdi.
Çelik, şöyle devam etti:
“NATO burada bu gerilimin düşürülmesi için, bunun konuşulması için bir yer oluşturuyor. Biz buna olumlu bakıyoruz, askeri ve teknik görüşmeler her zaman yararlıdır. Amaç oradaki kuvvetleri bir birinden ayrıştırma, sıcak temastan uzak tutma formunda bir şey. Yunan tarafı bunu reddederse NATO Genel Sekreteri’nin misyonunu da reddetmiş olur ve çatışmanın önlenmesine dönük bir düzeneğin dışında kendisini pozisyonlandırmış olur. Burada akılla bağdaşmayacak bir aktivizm içerisindeler. Mavi Vatan dediğimiz kendi yetki alanlarımız içerisinde biz bunu yapıyoruz. Bunlar 2004’ten beri BM’ye bildirilmiş yetki alanları, Yunanistan’ı ilgilendiren bir şey yok. Yunanistan’ın yalnızca hayali olan o maksimalist Ege’yi bir Yunan gölü yapma yaklaşımlarını burada fiili duruma çevirmeye çalışıyor.”
Meis Adası örneğini veren Çelik, adanın Yunanistan’a 580 kilometre, Türkiye’ye ise 2 kilometre uzaklıkta olmasına karşın, Yunanistan’ın bu ada üzerinden 40 bin kilometrelik kıta sahanlığı üretmeye çalıştığına dikkati çekti.
Sistemin işlemesi durumunda herkes için iyi olacağının altını çizen Çelik, “Net olan şu, tansiyonun düşmesi için Türkiye’ye telkinde bulunanlar açısından söylediğimiz şu, Türkiye her türlü müzakere masasında var her türlü arabuluculuk konusunu olumlu karşılıyor ancak temel olan, bu devletlerin ileti göndermesi gereken taraf Yunanistan” diye konuştu.
Yunanistan’ın bu mevzuyu bir iç siyaset meselesi yaptığını vurgulayan Çelik, Türkiye’nin Güney Kıbrıs hariç “Akdeniz’e kıyıdaş olan bütün ülkelerle konuşalım ve bu alanları müzakerelerle belirleyelim” dediğini aktardı.
Çelik, “Masayı tercih edersen masadayız, sahayı tercih edersen sahadayız” sözünü kullandı.
Rusya’nın attığı adımlar hatırlatılarak, “Doğu Akdeniz’de Ankara’nın müttefiki Rusya olabilir mi?” yönündeki soru üzerine Çelik, Türkiye’nin bölgedeki bütün ülkelerin, bölgesel barışa nasıl katkı sunabileceği ile ilgili bir müzakere yürüttüğünü söyledi. Çelik, şöyle konuştu:
“Ama, NATO açısından bakarsanız, NATO’nun himaye ettiği toplantılarda en büyük rakip olarak ortaya koydukları şey Rusya. Artık Rusya Suriye’ye geldi, NATO’nun rastgele bir tahlil planı yok. Libya‘ya geldi, NATO’nun rastgele bir tahlil planı yok, Rusya Doğu Akdeniz’de, rastgele bir tahlil planı yok. Dolayısıyla burada temel sorun NATO’nun kendi içinde düştüğü çelişki. Ortaya bir Akdeniz konsepti koyuyorsanız, burada Rusya’nın artan varlığına ne diyeceksiniz? Sonuç olarak Türkiye açısından ne var orada, bir müttefiklik meselesi değil lakin Rusya oradaysa biz Rusya’nın buradaki bölgesel istikrara nasıl katkı yapacağı ile ilgili bir tefekkür içerisinde oluruz. Biz burada rastgele bir güçle yahut güçler ortası bir çatışmanın tarafı olmak istemiyoruz. Bir çatışma da istemiyoruz. Doğu Akdeniz’de devlet aklını ortaya koyacağız, sağ duyuyla bunu çözeceğiz. Niçin bu kadar rahatız, zira biz haklıyız. Milletlerarası hukukun kuralları bizden yana işliyor.”
AB’nin ve Almanya’nın attığı adımlar
Macron’un Fransa’yı yönetmekle ilgili zaafı ortaya çıktıkça dış siyasette agresif davranmaya çalıştığını belirten Ömer Çelik, Macron’un Doğu Akdeniz’le ilgili ikili bir ajanda güttüğünü dile getirdi.
Çelik, “Birincisi, bu Fransa siyasetindeki zaafını örtmeye çalışıyor, ikincisi, NATO’nun ölümünü ilan etmek gibisinden. Bu türlü bir beyanatı da vardı. Anlıyoruz ki NATO’ya alternatif bir Avrupa ordusunun kurulmasına başkanlık etmeye çalışıyor. Buradan da Fransa için bir inisiyatif çıkarmaya çalışıyor” değerlendirmesini yaptı.
Almanya’nın tavrını nasıl bulduğu da sorulan Çelik, burada da ‘çift vitesli‘ bir durum gördüğünü söyledi.
Brexit sonrası AB’nin genişleme ajandasının ortadan kalkarak, bunun kendi varlığını muhafaza ajandasına döndüğüne işaret eden Çelik, “Bir AB ülkesinin öbür bir ülkeyle sorunu olursa onun arkasındayız” anlayışının hakim olduğunu vurguladı.
Bunu “ilkelere dayanmayan bir mahalle dayanışması” olarak yorumlayan Ömer Çelik, Merkel’in “Yunanistan’ın arkasındayız” açıklamalarıyla bu siyasete prim verdiğini aktardı.
“Merkel’in burada bir arabuluculuk ya da tansiyonu düşürme rölü çerçevesinde ortaya koyduğu yaklaşım alışılmış ki Türkiye açısından olumlu” diyen Çelik, burada söylenmek istenen şeyin, “Burada Navtex ilan etmeyin, gemileriniz geri çekilsin” biçimindeyse bunun mümkün olmadığını bildirdi.
Almanya’nın Türkiye’ye diyalog iletisi göndermesine gerek olmadığını ve Türkiye’nin esasen sağ duyulu davrandığının altını çizen Çelik, “Almanya’nın yaklaşımını olumlu karşılıyoruz, temel sorun Almanya’nın kelamını Yunanistan’a geçirmesi. Biz hazırız müzakereye” dedi.
Bir soru üzerine, AB’nin mülteciler konusunda ve öbür hususlarda verdiği kelamları yerine getirmediğini de hatırlatan Çelik, “Kim ne derse desin, Türkiye olmadan Avrupa’nın güvenliği diye bir şey olmaz. (Yaptırım iddiaları) O noktaya gelmesini beklemiyorum. O saatten sonra AB Türkiye ile mülteci konusunda bir iş birliği beklemesin. Zira bu hasmane, düşmanca bir haldir. Bu Türkiye açısından asla kabul edilemez. AB duvarlar örerek değil, köprüler kurarak büyümüş bir birliktir. Avrupa’nın Türkiye ile kendi ortasına duvar örmesi demek, AB’nin dağlım sürecini hızlandırmak demektir. Duvar ören Avrupa kendini yok eden bir Avrupa manasına gelir” diye konuştu.
‘Burada dengeli bir tutum ortaya koyması gerekirdi’
ABD’nin Yunanistan siyasetine angaje olmamak bakımından dikkatli ve ihtimamlı davrandığını belirten AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, “Ama Güney Kıbrıs Rum Kesiti‘ne dönük silah ambargosunun kaldırılması ikili siyaset dediğim o, bölgedeki gerçekliği tam olarak okuyamadığı manasına gelir. Burada dengeli bir hal ortaya koyması gerekirdi. Ambargoyu kaldırmak istikrara hizmet eden bir adım olmamıştır” dedi.
Suriye’nin kuzeyindeki gelişmelere ilişkin açıklamalarda da bulunan Ömer Çelik, ABD‘nin burada Afganistan‘da yaptığı yanılgının birebirini yaptığını dile getirdi.
Afganistan’da da bir terör örgütünü öteki terör örgütüne karşı desteklediklerini hatırlatan Çelik, desteklenen örgütünün ABD’nin başına bela olduğunu söyledi.
Buradaki terör örgütünün hem ABD hem de Rusya‘ya “Sizin isminize burada lejyoner devlet olarak çalışabilirim” dediğini aktaran Çelik, bu durumun örgütün ne kadar güvenilmez olduğunu ortaya koyduğunu vurguladı.
Türkiye’nin güney hudutlarında bir terör devleti kurulmasına müsaade etmeyeceğini herkesin gördüğünü de hatırlatan Çelik, “Hiç kimse bir öteki güce güvenerek, Türkiye’nin hududunda bir terör devleti kurmaya kalkmasın. Bu Türkiye için birinci derece güvenlik meselesidir ve muhakkak müzakere konusu değildir” dedi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu‘nun “Mısır’la başından itibaren bir diyalog kurulsa Doğu Akdeniz’de bu gerilim olmazdı” formundaki kelamları hatırlatılan Çelik, şunları kaydetti:
“CHP’de aslında tecrübeli diplomatlar da var. Hiç mi siyasi hafıza yok? ‘Siz oturun Sisi’yle konuşun, Esad’la konuşun, Hafter’le konuşun‘ diyor. Hafter BM’nin tanımadığı bir güç Tarhuna’daki toplu mezarların arkasında, biz bunla ne konuşalım. Sisi’nin durumu açısından baktığınızda, biz Sisi’nin darbeci hükümetine karşı sesimizi yükselttik. Ne kadar haklı olduğumuz görüldü. Bu şekildeki ilişki kurma biçimi Türkiye açısından mümkün değil. Ancak natürel ki bir müzakere masasının etrafında Mısır devletinin temsilcileri, Akdeniz’in kıyıdaş devletlerinin temsilcileri, Türkiye’nin temsilcileri bu meseleleri konuşabilir. 40 bin kilometreye yakın deniz yetki alanı kaybı var Mısır’ın. Türkiye ile yapsaydı 17 bin 500 kilometre daha fazla yetki alanı olacaktı. Bütün kıyıdaş ülkelerin oturduğu bir sistem olsa bu sonuçlara varılabilir, nihayetinde Mısır’da bir Akdeniz ülkesi. Rum kesiti hariç diyoruz, onu tanımıyoruz diyoruz. Sayın Kılıçdaroğlu’nun yapması gereken, Türkiye’ye bildiri vermek yerine ‘Türkiye’ye bu düşmanlıkları yapmayın’ diye Mısır’a, Libya’daki saldırgan güçlere, Esad güçlerine ileti vermeli.”
