Sivaslı gazeteci muharrir Aydın Deliktaş’ın tozlu raflar ortasından bulup çıkarttığı yaklaşık 60 yıllık bisiklet ruhsatı, dönemin ilginç trafik uygulamasını gözler önüne serdi.
Sivaslı Gazeteci Muharrir Aydın Deliktaş’ın tozlu raflar ortasından bulup çıkarttığını merhum babası Aydın Deliktaş’a ilişkin kimi belgeler tarihe ışık tuttu. Yaklaşık 60 yıllık belgeler içerisinde en ilginci 1963 yılında düzenlenen bisiklet ruhsatı. Yarım asırdan daha eski olan bisiklet ruhsatı bize, o dönem bisikletlerinde ruhsatlandırıldığı, 4 ayda bir bisikletlerin muayenesinin yapıldığını ve 4 ayda bir bisiklet kullanım harcı alındığını gösterdi. 1963 yılında 5 lira olan bisiklet harcı o dönemli dolar kuru ile kıyaslandığında günümüzde yaklaşık 350 TL yapıyor.
Bisikletlerin otomobil üzere plakaları vardı
Aydın Deliktaş yaklaşık 60 yıl önce vefat etmiş olan babasına ilişkin bisikletin otomobiller üzere plakası da bulunduğunu belirtip, “Rahmetli babamın bir ekip belgeleri vardı onları çıkardım. Trafik ruhsatı, avcılık belgesi üzere belgeler fakat bu bisiklet ruhsatı çok ilgimi çekti. 1963 yılında bir bisiklet almış, Sivas Emniyet Müdürlüğü trafik şubesi trafik ruhsatı çıkarmış, Bisikletlere Mahsus Ruhsatname ismi altında ve 58 ISIM 308 halinde bir plaka vermiş ve o tarihten sonrada 1967 yılına kadar her 4 ayda bir, 1967’den sonrada 6 ayda bir fenni muayenesini yapmış” dedi.
Annesi ile bisikletle gezerdi
Deliktaş, babası ile annesinin bu bisikletle gezdiğini hatırlarken geçirdikleri birkaç kazadan dolayı yaşanan kısıtlamadan şu sözlerle bahsetti:
“Burada ilginç olan şu, merhum babam bisiklete biner annemi de arkasına alır gezdirirdi. Muhtemelen bu şekilde kazalar artmış olacak ki bir düzeltme yapmışlar. İstiap hakkı 1 kişi olarak yazıyor. Yani fazladan bir kişi daha oturabilir bunu iptal etmişler, mühürlemişler istiap hakkı yok yazmışlar. Şu da çok ilginç her 4 ayda bir muayene yapılmış lakin 5 lira para ödenmiş muayene için. 1960’lı yıllarda 1 Dolar 9 Lira. Bugünün parasıyla çarptığımız zaman bisikletten 4 ayda 1, yaklaşık 350 lira üzere bir muayene parası alınmış. Bu da benim ilgimi çekti, çıkarttım, saklıyorum hatıra olarak.”
En son 80’lerde gördü
Tesadüfen bulduğu ruhsata ilişkin bisikleti en son 80’li yıllarda gördüğünü söyleyen Deliktaş, “Bisikleti hatırlıyorum, önüne minder koyar beni gezdirirdi. İşine daima o bisiklet ile girip gelirdi. O yıllarda en önemli ulaşım aracı bisikletti, dar gelirli vatandaşın tek binek aracı bisikletti. Mavi renkliydi, hatırlıyorum. 80’li yılların başına kadar o bisiklet konutumuzun bahçesindeydi. Kullanılmıyor olsa bile onun trafikten düşürülmesi gerekiyordu ve bunu yapmamıştı babam. Bu nedenle o bisikleti çok uzun mühlet sakladık ve nihayetinde bisikletlerle ilgili bu kanun ortadan kalkınca, trafiğe götürüp yine trafikten düşürmeye gerek kalmadı. Bu bisikleti en son 80’li yıllarda gördüm. Meskenimiz değişti, beşerler taşındı, babam merhum oldu muhtemelen bir hurdacıya satılmıştır” formunda konuştu.
