“Tuvalet eğitiminde yapılan yanlışlar çocuğunuzun zihinsel ve bedensel gelişimini olumsuz etkiler”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Tuvalet eğitimine başlamanın en gerçek zamanının 2 yaş olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Ruhan Özer, “İki yaşından önce çocuk isteksiz ise bu eğitim için zorlanmamalıdır. Her şeye karşın anne ve babanın çocuklara karşı yapan bir dille konuşmaları gerekir. Kıyaslama yaparak bu eğitimi vermek çocukların zihinsel ve bedensel gelişimini etkiler” dedi.

Medipol Çamlıca Üniversitesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları bölümünden Uzm. Dr. Ruhan Özer, ailelerin çocuklarını tuvalet eğitimine hazırlaması konusunda önerilerde bulundu. Tuvalet eğitimine başlamanın en gerçek zamanının 2 yaş olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Özer, “İki yaşından önce çocuk isteksiz ise bu eğitim için zorlanmamalıdır. Lakin 12’nci ayda ya da daha önce yürümeye başlayan çocuklar istekli ise eğitim iki yaşından önce ender de olsa verilebilir” dedi.

Tuvalet eğitiminin zorlayıcı bir süreç olduğuna değinen Uzm. Dr. Özer, “Her şeye karşın anne ve babanın çocuklara karşı yapan bir dille konuşmaları gerekir. Kıyaslama yaparak bu eğitimi vermek çocukların zihinsel ve bedensel gelişimini etkiler. Tuvalet eğitimi, çocuğun hiç kimsenin yardımı olmadan tuvaletinin geldiğini fark ederek tuvalete gidip yapmasıdır. Annenin ya da babanın çocuğunun tuvaletinin geldiğini anlayıp, onu uyararak tuvalete göndermesi değildir. Bunun için gerçek zaman 2 yaştır. Zira boşaltım sistemi ile ilgili organların işlevleri genellikle 48 aya hakikat tamamlanır. Bu yaşlardan önce çocuk tuvaletinin geldiğini hissetse bile marifet kazanmamıştır. Çocuğunuzun tuvaletinin geldiğinin farkına varması, vardıktan sonra tutabilmesi ve gidip yapabilmesi için, böbrek, karın kasları, idrar torbası ve beyin ortasındaki sinyallerin gidip gelebilmesi için bedensel, zihinsel gelişiminin tamamlanmış olması gerekir” tabirlerini kullandı.

“Çocuğunuz yürümeye başladıysa, kolay cümleler kurabiliyorsa tuvalet eğitimine hazırdır”

Uzm. Dr. Özer, sözlerine şöyle devam etti: “Öncelikle çocuğunuzun bilişsel ve bedensel gelişimini gözlemleyerek sizin için işaret sayılabilecek davranışlarını değerlendirip gerçek zamanı seçmelisiniz. Çocuğunuz yürümeye başladıysa, kolay cümleler kurabiliyorsa, burun, kulak, göz üzere yüzünün kesimlerini gösterebiliyorsa tuvalet eğitimine hazırdır diyebiliriz. Çocuğunuz, evinizin değişik yerlerine kendi başına gidebiliyorsa; ev paklığı, sofra hazırlığı üzere kolay işlerde sizi taklit edebiliyorsa, bir nesneyi istediğinizde getirebiliyorsa, çocuğunuzun tuvaletini gün boyunca tekraren yapmak yerine birkaç defa gereğince yapabiliyorsa, tuvalete gitme gereksinimini mimikleri ve davranışı ile söz edebiliyorsa ve bezden duyduğu rahatsızlığı söz edebiliyorsa çocuğunuz tuvalet eğitimine hazırdır. Eğitim için taşınma, hastalık, boşanma, vefat üzere aile meselelerinin olmadığı uygun bir zaman seçilmelidir. Çocuğunuzun sizi dinleyebileceği bir zamanda, örneğin uykudan kalktığı keyifli bir zamanda onunla göz teması kurarak bu türlü bir eğitime başlayacağınızı söylemeniz uygun olacaktır. Birlikte bir oturak alınabilir, ya da evdeki klozet üzerine aparat takılabilir. Ayağının altına yere rahat basabileceği ek bir yükseltici konulabilir. Çocuğunuza uygun bir ortam hazırlamak işinizi kolaylaştıracaktır”.

“Çocuğunuz istemeyerek tuvaletini altına yaptığında göz gerisi etmelisiniz”

Kendi yaş kümesinden tuvalet eğitimini tamamlamış bir çocuk gözlemlenebileceğini belirten Uzm. Dr. Özer, “Sen de Zeynep üzere tuvaletini klozete yapmak ister misin? Ne dersin?” üzere davranış örneklemesi cümlelerle teşvik edebilirsiniz. Çocuğunuz ile birlikte bezi çöpe atarak; “Sen artık büyüdün, haydi klozete oturalım mı?’’ biçiminde konuşarak çocuğunuzun onayını almış şekilde ilk başarılı adımı atabilirsiniz. Başlangıçta tepki gösterebilir, zorlanmamalıdır. Eline bir oyuncak verilebilir. 10-15 dakika mühlet ile kısa hikayeler okunabilir. İstemeyerek tuvaletini altına yaptığında göz gerisi edilmelidir. Aksi takdirde çocukta suçluluk duygusu gelişebilir. Çocuk kendi başına tuvaletini yaptığı zaman kesinlikle övülmelidir. Takdir genellikle manevi içerikli mükafatlar olmalıdır. Mükafatı sıcak bir öpücük, alkış, kucaklama, oyun oynama, parka gitme olabilir. Takdir olumlu davranışı pekiştirir. Inanç hissinin gelişmesine yardımcı olur. Tuvalet eğitimi tamamlandıktan sonra 4-5 yaşlarında paklık alışkanlığı da öğretilmelidir. Paklık için en iyi temizleyici sudur. Sabun ve paklık mendilleri iç deriyi tahriş edeceğinden kullanılması önerilmez” açıklamalarında bulundu.

“Yeniden bezlemek öğrenmeyi geciktirecektir”

Çocukların bazen tuvaletinin altına kaçırabileceğini vurgulayan Uzm. Dr. Özer, “Yeniden bezlemek öğrenmeyi geciktirecektir. Tuvalet eğitimi süreci başladığında gece de bezlenmemelidir. Bezlemek çocuğa şu bildirisi verecektir. “Ben önlem alıyorum. Sen tuvaletini altına yapabilirsin.” Bu çocuğunuzun başını karıştıracak, çelişki oluşturacaktır. Eğitim sürecinde beslenme alışkanlığımıza küçük dokunuşlar işleri kolaylaştıracaktır. Gündüzleri bol sıvı verilmeli, akşam geç saatlerde sulu besinler (süt, meyve suyu, vb.) verilmemeli, sıvılar uykudan en az 2 saat önce kesilmelidir. Gündüzleri 3-4 saatte bir tuvalete gitmesi teşvik edilmelidir. Eğitime başlarken gözden çıkardığınız bir yatağı kullanabilirsiniz. Ya da çocuğunuz görmeden çarşaf altına yatakkoruyucu koyabilirsiniz. Buyruk kipi ile konuşmak yanlışlı bir tavırdır. “Hadi çabuk tuvaletini yap” yerine “Bir bak bakalım tuvaletin gelmiş mi, oturalım mı?” üzere cümleler kumanız çocuğunuzun eğitim sürecinde çabuk kavramasına yardımcı olacaktır. Suçlayıcı sözler sarf etmek, korkutmak, sevdiği aktivitelerden men etmek üzere ceza içerikli davranışlar öğrenmeyi geciktirecek, aranızdaki ilişkiyi bozacaktır. Diğer biriyle kıyaslamak çocukta kıskançlık hissinin artmasına sebep olabilir ve kıyaslanan şahısla ilişkisi bozulabilir. Tüm bu olumsuz yaklaşımlar, çocuğunuzun inanç hissinin gelişimini engelleyecektir. Zihinsel, toplumsal, duygusal, bedensel gelişiminin geri kalmasına yol açacaktır. Bu sebeple çocuğunuz ile iletişimde her zaman olumlu cümleler kurmaya ihtimam gösterin” diye konuştu.